Język polskiJęzyk angielskiJęzyk francuskiJęzyk ukraińskiJęzyk niemiecki
Afrykańska historia Afryki. Od narodzin człowieka do niepodległych państw
Zeinab Badawi
HI:STORY, 2025
Sygn. 100525910
Zbyt długo historia Afryki była przedstawiana przez pryzmat kolonializmu i niewolnictwa – teraz nadszedł czas, by poznać ją na nowo!
Zeinab Badawi, brytyjska dziennikarka i badaczka sudańskiego pochodzenia, przywraca Afryce należne miejsce w globalnej historii. Jako potomkini rdzennych Afrykanów sięga do korzeni kontynentu, by opowiedzieć jego historię tak, jak powinno się ją znać – bez filtrów zachodnich narracji.
To nie jest kolejna książka o Afryce napisana z europejskiego punktu widzenia, ale historia opowiedziana z perspektywy tych, którzy ją tworzyli.

Źródło: https://hurt.wydawnictwoznak.pl/
Granice zdrady. Artyści w czasie okupacji
Marek Teler
Bellona, 2025
Sygn. 100525927
„Tylko świnie siedzą w kinie, co bogatsze, to w teatrze” – to słynne hasło malowane na warszawskich murach przez w ramach małego sabotażu na wiele lat ukształtowało postrzeganie przez polskie społeczeństwo życia artystycznego w okresie niemieckiej okupacji. Konspiracyjny ZASP i Tajna Rada Teatralna już w 1940 r. wydały zakaz występów w koncesjonowanych przez okupanta teatrach. Na widowniach nie brakowało jednak stęsknionych za swoimi ulubieńcami warszawiaków. Z tego powodu nie wszyscy artyści podporządkowali się zakazom, byli tacy, którzy nie zrezygnowali z wykonywania zawodu. Im poświęcona jest ta książka.

Źródło: https://www.bellona.pl/
Dla kogo jest miasto? Jak stworzyć przestrzeń, która o nas dba
Magdalena Milert
Wydawnictwo Poznańskie, 2025
Sygn. 100525921
Wyobraź sobie miasto, w którym czujesz się dobrze. Miasto, które nie wyklucza i otacza opieką. Tutaj nie musisz co rano sprawdzać poziomu zanieczyszczenia powietrza ani przebiegać przez pasy, bo zielone światło trwa zbyt krótko. Koła wózka, który prowadzisz, nie utykają w szczelinach, a gdy się zmęczysz, możesz usiąść na ławce skrytej w cieniu zieleni.
Magdalena Milert (@pieing) udowadnia, że codzienność może tak wyglądać. Jako architektka i urbanistka z wieloletnim doświadczeniem analizuje problemy polskich miast i prezentuje rozwiązania mogące uzdrowić naszą przestrzeń. W przystępny sposób przedstawia najnowsze badania, własne obserwacje oraz innowacje, które zmieniły na lepsze życie mieszkańców Barcelony, Waszyngtonu czy Sao Paulo.

Źródło: https://wydawnictwopoznanskie.pl/
Czas ognia. Opowieść o płonącym świecie
John Vaillant
Wydawnictwo Poznańskie, 2025
Sygn. 100525919
Na długo zanim zeszliśmy z drzew, ogień już się na nie wspinał.
W ciągu ostatnich 100 lat na naszej planecie występuje coraz więcej ogromnych i drobnych pożarów. Choć ogień towarzyszy nam od tysięcy lat – kształtował cywilizację, kulturę, a bardzo możliwe, że również nasz mózg, to wciąż pozostaje niestabilnym źródłem energii, które w każdej chwili może się wymknąć spod kontroli.

Źródło: https://wydawnictwopoznanskie.pl/
Winogrady i winne wzgórza. Uprawa i produkcja wina na średniowiecznym Śląsku
Dagmara Adamska
Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2025
Sygn. 100524826
„Winogrady i winne wzgórza. Uprawa i produkcja wina na średniowiecznym Śląsku” to podróż do świata, w którym Śląsk był jednym z ważnych ośrodków produkcji wina w tej części Europy. Dagmara Adamska opisuje nieco dziś zapomnianą (ale systematycznie odbudowywaną) tradycję regionu, w którym wino było nie tylko symbolem statusu, lecz także istotnym elementem kultury i gospodarki.
Autorka krok po kroku prowadzi czytelnika przez historię średniowiecznych śląskich winnic, odkrywa ich lokalizacje i metody uprawy, rynki zbytu win produkowanych w regionie i kierunki, z których trunek importowano, a także związane z piciem wina ówczesne zwyczaje i kulturę stołu. Jej książka to także historia winogrodników i ich pracy.

Źródło: https://wuwr.eu/
Stroje regionalne osadników na Dolnym Śląsku
Hanna Golla
Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 2025
Sygn. 100524834
Katalog „Stroje regionalne osadników na Dolnym Śląsku” przedstawia kolekcję liczącą prawie 500 zabytków i obejmującą bardzo różnorodne, głównie odświętne, stroje tradycyjne przywiezione na Dolny Śląsk po 1945 r. Jest to część tego typu zbiorów Muzeum Etnograficznego, która związana jest z osadnikami przesiedlonymi spoza terytorium współczesnej Polski – w większości z Kresów Wschodnich, z województw jakie istniały w okresie II Rzeczypospolitej: stanisławowskie, tarnopolskie, lwowskie, wołyńskie, poleskie, nowogródzkie i wileńskie oraz z Bukowiny rumuńskiej i Bośni.

Źródło: https://sklep.mnwr.pl/
Zwrot ekologiczny w edukacji i kulturze. Nowa wrażliwość młodego pokolenia
red. Sabina Waleria Świtała, Justyna Zając, Justyna Szumańska, Anna Maciejewska, Dorota Michułka
Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2025
Sygn. 100525966
W obliczu narastającego kryzysu klimatyczno-ekologicznego największym wyzwaniem współczesnej humanistyki stają się pytania o to, w jaki sposób literatura, sztuka i praktyki edukacyjne mogą kształtować świadomość ekologiczną, postawy prośrodowiskowe oraz nową wrażliwość — otwartą na relacje między ludźmi a nie-ludzkimi mieszkańcami świata.
Autorki i autorzy artykułów odwołują się do wielu obszarów naukowych badań, zarówno humanistycznych, jak i społecznych (literaturoznawstwa, filozofii, socjologii, psychologii) oraz przyrodniczych (fizyki, zoologii, biologii, nauki o Ziemi), i pokazują, jak ekokrytyczne i posthumanistyczne strategie interpretacji utworów literackich, wzmocnione empatią i troską, mogą otwierać młodych ludzi na nowe sposoby rozumienia, doświadczania i współodczuwania świata.

Źródło: https://wuwr.eu/
Głosuj, broń, wybieraj. Polskie hasła polityczne z lat 1918–2020
Marta Śleziak
Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2025
Sygn. 100525926
Jakie słowa potrafią porwać tłumy, a jakie dzielą społeczeństwo? „Głosuj, broń, wybieraj. Polskie hasła polityczne z lat 1918–2020” Marty Śleziak to kompleksowa analiza tej swoistej formy komunikacji — od odzyskania niepodległości po współczesne protesty. Autorka pokazuje, jak krótkie, zwięzłe formuły stawały się nie tylko narzędziem agitacji oraz kształtowania lub wyrażania emocji społecznych, ale i zwierciadłem epoki, w której powstawały.
Książka wciąga jak reporterska opowieść — pełna cytatów, barwnych przykładów i zaskakujących kontekstów. To spotkanie z historią pisaną na transparentach, murach i w gazetach. Autorka przekonuje, że hasła to nie tylko domena polityków, ale także głos obywateli, wyraz buntu i kreatywności, a czasem ironii i humoru.

Źródło: https://wuwr.eu/
Przepraszam za brzydkie pismo. Pamiętniki wiejskich kobiet
Antonina Tosiek
Wydawnictwo Czarne, 2025
Sygn. 100525946
W latach 1933–1995 w konkursach pamiętnikarskich dla mieszkańców wsi mogło wziąć udział nawet dziewięćdziesiąt tysięcy kobiet. To Nowy Sącz albo pół Olsztyna pamiętnikarek.
Dla wielu bohaterek tej książki spisywanie wspomnień było aktem uznania, że ich historia zasługuje na uwagę. Po raz pierwszy miały okazję przyjrzeć się osobistym doświadczeniom i nadać im znaczenie wykraczające poza sferę prywatną. Opowiadały własnymi słowami o przemocy, biedzie czy wstydzie i w ten sposób sprzeciwiały się dominującym normom społecznym i kulturowym.
Antonina Tosiek sięgnęła po setki oryginalnych rękopisów i maszynopisów nadesłanych na konkursy, a także po dane statystyczne i opracowania naukowe. Łącząc wnikliwą analizę z wrażliwością, stworzyła obraz przemian polskiej wsi w XX wieku. Obraz realistyczny i głęboko poruszający.

Źródło: https://czarne.com.pl/
Wojna o śmieci. Globalne śledztwo w sprawie brudnego handlu twoimi odpadami
Alexander Clapp
Szczeliny, 2025
Sygn. 100525961
Czy wiesz, gdzie naprawdę trafiają twoje śmieci?
Alexander Clapp przez kilka lat śledził brudny handel odpadami. Zaczął od zielonych fabryk szczycących się recyklingiem, a dotarł do nielegalnych wysypisk na pięciu kontynentach. Przedzierał się przez toksyczne składowiska, rozmawiał z przemytnikami, odkrył tajne szlaki mafii śmieciowej.
Przeczytaj „Wojnę o śmieci” i dowiedz się, kto naprawdę płaci za twoją wygodę. A kto na tym zarabia.

Źródło: https://www.szczeliny.pl/