Fińska rodzina

O autorce:

Nina Wähä urodziła się  21 marca 1979 roku w Sztokholmie i tam wychowała. Jej ojciec pochodzi z Bułgarii, przyjechał stamtąd w latach 60. Matka pochodzi z Doliny Torne (teraz przedzielona granicą szwedzko ? finlandzką) dokąd autorka jeździła na wakacje do babci i spędzała je z kuzynami.

Jest pisarką, aktorką i piosenkarką. Zadebiutowała w 2007 roku powieścią ?S som i syster?, trzy lata później wydała następną.

Pomysł na ?Testament? przyniosła choroba Alzheimera jej babci.

O książce:

?Jednej matki niejednakie dziatki? 

?Testament? przenosi nas do Finlandii do Doliny Torne gdzie mieszka rodzina Toimich. Matka Siri, ojciec Pentti i dwanaścioro dzieci (byłoby czternaścioro, ale dwoje zmarło). Większość dzieci to chłopcy, w rodzeństwie są tylko dwie dziewczynki.

Rodzina mieszka i pracuje na gospodarstwie, którego główną składową i przynoszącą dochód są krowy.

Siri mając piętnaście lat poznała żołnierza (?wojna gasi w człowieku wszystkie światła?), syna surowego pastora i wkrótce wyszła za niego za mąż. Pochodziła z biednej rodziny, często głodowała i uważała, że ?miłość to luksus na który mogą sobie pozwolić tylko bogaci?.

Ponurym cieniem nad rodziną kładzie się ojciec, rodzinny terrorysta, chętnie ganiący i wyśmiewający, akceptujący tylko jednego z synów. Ma swoją tajemnicę, której świadoma jest jego żona, a potem jeden z chłopców.

Ojciec nie wiedział jak być człowiekiem, tego dzieci uczyły się od matki. Cenił pieniądze ponad ludzi.

Anna: ?Mam dosyć życia w cieniu tego parszywego człowieka i jego demonów?. Nawet ściany ich domu były nasiąknięte strachem.

Dzieci, jak tylko mogą uciekają z domu, a w końcu, namówieni przez najstarszą siostrę skłaniają matkę, aby się rozwiodła i wyprowadziła z czwórką najmłodszych dzieci.

Chłód uczuciowy, brak akceptacji, traktowanie dzieci jak inwentarza powoduje w ich psychice nieodwracalne straty i często pcha do złych czynów.

Każde z rodzeństwa jest inne, w tym dwójka LGBT. Autorka dokładnie przybliża nam ich charaktery i postępki, rzadko pozytywne. Mamy w rodzinie piromanię, zoofilię, wyrachowanie, morderstwa na ludziach i zwierzętach, zazdrość, zawiść, gwałty, przemoc domową i pedofilię.

??przeprowadzę cię przez mroczne czasy i przez jasne? ? tych jasnych jest zdecydowanie mniej. Bo genu nie wydłubiesz.

Powieść ma różne płaszczyzny czasowe, dzięki którym poznajemy historię życia, zarówno rodziców, jak i dzieci, a także część dziejów pogranicza Finlandii i Rosji (Karelia).

To opowieść o wielkiej rodzinie, ale przedstawiająca tak różne typy, że jest metaforą ludzkości, w której jest więcej zła niż dobra.

To książka feministyczna, bo autorka oszczędza w opisie tylko kobiety ? matkę Siri, która po latach bycia domową niewolnicą układa sobie życie z normalnym mężczyzną, Annę ? żyjącą w wolnym związku, wprawdzie zamrożoną uczuciową, ale związaną się z dobrym partnerem i Lahija ? najmłodszą z nich, zdolną, chętnie się uczącą.

Uprzedzam, że nie jest to miła lektura, za dużo tam złych ludzi i ich uczynków, przemocy wobec ludzi i zwierząt. Ale polecam.

Nina Wähä, Testament, Wydawnictwo Poznańskie 2022.

IRENA BROJEK ? Od urodzenia wrocławianka. Bibliotekarka z bogatą przeszłością (Politechnika Wrocławska, Szkoła Inspekcji Pracy, DzBP we Wrocławiu, Uniwersytet Wrocławski, PWST, RBP i MBP we Wrocławiu). Pomysłodawczyni i organizatorka kobiecej imprezy pod nazwą ?dress-party?. Wykonuje i wystawia kolaże i wyklejanki. Miłośniczka książek, kina, kotów i osób z inteligentnym poczuciem humoru. Prowadzi interesujący blog: https://kotnagalezi.home.blog.