? Demokracja jako sztuka walki
Michel Wieviorka
Wydawnictwo Nieoczywiste 2022
Michel Wieviorka jest w Polsce dobrze znany jako jeden z bardziej rozpoznawalnych współczesnych francuskich intelektualistów. Od ponad 40 lat jego postać i jego refleksje są w Polsce stale obecne. Dał się poznać jako członek francusko-polskiej ekipy socjologów, która w 1981 roku przeprowadziła badania nad ruchem Solidarność. W ich wyniku powstała książka, przetłumaczona i wydana w wielu krajach, która przyczyniła się do upowszechnienia się międzynarodowej legendy Solidarności jako pokojowego, wolnościowego i demokratycznego ruchu społecznego. Michel Wieviorka jest jednak przede wszystkim uznanym na świecie socjologiem. 
Był prezesem Międzynarodowego Stowarzyszenia Socjologicznego, zasiadał w Europejskiej Radzie ds. Badań Naukowych, kierował Centrum Badań i Interwencji Socjologicznej w ramach paryskiej uczelni Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales, której był profesorem. Przez ostatnie lata kierował paryską Fundacją Dom Nauk Humanistycznych. Mówi o sobie: ?Jestem socjologiem zła lub nieszczęścia, rasizmu, antysemityzmu, przemocy, terroryzmu. Gdybym miał więc zdefiniować najsilniejsze aspekty mojej pracy, to byłaby to refleksja nad złem jako przeciwieństwem dobra, gdyż jestem oczywiście po stronie dobra?. // Książka ?Demokracja jako sztuka walki? opisuje i analizuje ?gorące zjawiska społeczne?, które wywołują silne emocje. Przyświeca jej prosta myśl: w czasach kryzysu późnej nowoczesności, kiedy coraz większą rolę odgrywają przemoc i wszelkiego rodzaju populizmy i nacjonalizmy, głównym powołaniem nauk humanistycznych i społecznych powinna być obrona demokracji. Książka przedstawia historyczną i metodologiczną syntezę dotychczasowych zmagań nauk humanistycznych i społecznych z wyzwaniami, jakie stawiają rozwój demokracji oraz rosnące wpływy jej wrogów i przeciwników. Pragnąc obronić świat demokracji, potrzeba nam odważnej socjologii porównawczej, zdolnej uchwycić wielką złożoność współczesnego świata. (z noty wydawcy) 
? Gościnność - rozstanie z ideałem
Dorota Rancew-Sikora
Wydawnictwo Naukowe Scholar 2022
Gościnność jest nie tylko codzienną praktyką, lecz także silną normą, której towarzyszy moralna i społeczna presja. Religijny i kulturowy sens zawarty w powiedzeniu ?Gość w dom ? Bóg w dom? akcentuje prawa gościa wobec praw domowników. Tytułowe ?rozstanie z ideałem? odnosi się właśnie do takiego wzoru gościnności, opartego na rywalizacji i poświęceniu. Autorka idzie pod prąd tradycyjnym oczekiwaniom, opowiadając się za większą równowagą w relacjach między gospodarzami i gośćmi. Analizuje wielostronność gościnnych interakcji i procesy zmian, badając je w bardzo różnych kontekstach i naświetlając szczególnie znaczenie osób, które oddają innym swoje zasoby i czas, a same pozostają w cieniu. // Jeszcze nie było w literaturze polskiej tak wszechstronnego studium gościnności. // Autorka odkrywa nieoczywiste powiązania między gościnnością a wykluczeniem, nierównościami (klasowymi, genderowymi, religijnymi itd.), a także zmianą i stagnacją społeczną. W tej erudycyjnej pracy Rancew-Sikora czerpie z wielu pól dyscyplinarnych i podejść badawczych, m.in. z antropologii społecznej, gender studies, filozofii, różnych działów socjologii, literaturoznawstwa i analizy dyskursu. Zamiarem autorki jest połączenie interpretacji mikropraktyk gościnności z procesami i wartościami na poziomie makro. Pomocne przy tym okazuje się korzystanie z różnorodnych materiałów empirycznych: tekstów literackich i sakralnych, codziennych konwersacji, wywiadów socjologicznych, danych zastanych, statystyk. (?) (z noty wydawcy) 
? Kulturowe bariery i szanse dialogu
Krzysztof Bakalarski
[Wydawnictwo:] Difin 2022
W czasach coraz silniejszego nastawienia na eksponowanie przez każdego osobistej ważności, budowania poczucia sprawczości przy wykorzystaniu mediów społecznościowych takie rozwiązania stanowią pożywkę dla różnych form kontestacji oraz wzmacniają atrakcyjność społeczną ruchów populistycznych. Kształtują poczucie niesprawiedliwego rozwarstwienia społeczeństw na uprzywilejowane elity i pokrzywdzonych szarych obywateli. Podziały i wzajemne wykluczenia generują konflikty społeczne, niestety pozostawiane bez rozwiązania. // Dlaczego tak trudno o porozumienie wśród ludzi? Jeśli możemy uzyskać zrozumienie w zamian za rozumienie innych, to dlaczego tak mało zainteresowania wykazujemy racjami bliźnich? Dlaczego zamiast dialogu prowadzimy coraz ostrzejszy spór o wielowymiarowym kształcie. Dotyka on różnic politycznych, światopoglądowych, ideologicznych, obyczajowych, religijnych, kulturowych. Starając się szukać odpowiedzi na wymienione ważne pytania, Autor sięga do obszarów, które w jego przekonaniu generują konflikty i stanowią bariery dialogu i porozumienia. (z noty wydawcy) 
? Kulturowe ramy zachowań społecznych
Paweł Boski
Wydawnictwo Naukowe PWN 2022
Pierwsze wydanie podręcznika Kulturowe ramy zachowań społecznych, opublikowane w 2009 roku, zostało z dużym uznaniem przyjęte przez środowisko naukowe. Wkrótce po wydaniu publikacja otrzymała Nagrodę Teofrasta i tytuł najlepszej książki psychologicznej oraz nagrodę im. Władysława Witwickiego. Intensywny rozwój dyscypliny i przyrastająca liczba przeprowadzonych badań naukowych przyniosły potrzebę przygotowania zaktualizowanego i poszerzonego wydania podręcznika, które oddajemy do rąk Czytelników. // Nowe wydanie podręcznika ?Kulturowe ramy zachowań społecznych? przedstawia warunki kulturowe stwarzające ramy, tj. mechanizmy różnorodnych zachowań i procesów psychicznych wychodzących poza zakres psychologii społecznej. // Książka ta promuje suwerenną dziedzinę wiedzy w rodzinie nauk psychologicznych ? psychologię międzykulturową. Jest to pierwsza na naszym rynku książka polskiego autora, oparta na jego długoletnim doświadczeniu badawczym i dydaktycznym, i równie aktywnym udziale w międzynarodowym ruchu naukowym w obrębie tej dyscypliny. Podręcznik realizuje dwie funkcje. Po pierwsze, przedstawia próby pomiaru i interpretacji kultur w języku psychologii. Po drugie, podejmuje problematykę kulturowych uwarunkowań jednostkowych procesów psychicznych (własnego ja, tożsamości) oraz dynamiki interakcji międzykulturowej. // Czytelnik znajdzie w nim kompendium wiedzy na temat: Ekokulturowego modelu uwarunkowań psychiki i wpływu środowiska naturalnego na kształt życia zbiorowości je zamieszkujących oraz na psychologiczne wyposażenie jednostek będących członkami tych społeczności. Psychologicznych wymiarów kultury poczynając od koncepcji Geerta Hofstede, do bliższych czasowo kontynuatorów i krytyków (np. autorzy projektu GLOBE). Zagadnienia wartości jako atrybutów kultur w ujęciu Shaloma Schwartza oraz Ronalda Ingleharta. Epistemologicznych wymiarów kultury ? atrybucji przyczynowych, społecznych aksjomatów oraz światopoglądów, a także kultury myślenia oraz różnic epistemologicznych w kulturach Wschodu i Zachodu. Tożsamości rodzajowej, kulturowej oraz problematyki stereotypów. Charakterystyki Polski na kulturowej mapie Europy, czynników kulturotwórczych oraz wewnętrznych podziałów kulturowych. Problematyki migracji i akulturacji ? z nakreśleniem historii 200 lat polskiego wychodźstwa. Idei wielokulturowości i etnorelatywizmu oraz ich realizacji w polityce społecznej i działalności edukacyjnej. // Struktura podręcznika odpowiada harmonogramowi wykładów w trakcie roku akademickiego. Autor przekazuje wiedzę barwnym, przystępnym językiem. Analizowane zjawiska, nierzadko odległe kulturowo od doświadczeń polskiego czytelnika, przybliża za pomocą opisu wyników badań, lecz także ilustruje je blokami poszerzającymi wiedzę i obszernym, unikatowym materiałem ilustracyjnym. (z noty wydawcy) 
? Pamięć, wyobraźnia, praktyki oporu. Współczesna polska kultura wernakularna w perspektywie porównawczej
Marcin Napiórkowski, Paweł Dobrosielski
Wydawnictwo Naukowe Scholar 2022
Świat to skomplikowane miejsce, a my jesteśmy w gruncie rzeczy dość prości. Jak proste istoty radzą sobie z narastającą złożonością świata? Oto pytanie, które stawiamy sobie, prowadząc badania nad kulturą wernakularną. // Obszarem zawartych w tym tomie analiz jest właśnie przestrzeń rozciągająca się pomiędzy złożonością współczesnej kultury (relacji społecznych, ekonomii, polityki itd.) a prostotą narzędzi, którymi dysponujemy, by urządzić się w niej i działać sprawnie. Interesowały nas procesy upraszczania rzeczywistości, w ramach których jednostki ją postrzegają i opisują, planują i podejmują działania, a także budują swoją tożsamość i synchronizują wysiłki w większych grupach. Kultura wernakularna, jaką opisujemy w tej książce, stanowi próbę radzenia sobie prostymi środkami w skomplikowanym świecie. [Ze Wstępu] (z noty wydawcy) 
? Pokolenia i polskie zmiany. 45 lat badań wzdłuż czasu
Krystyna Szafraniec
Wydawnictwo Naukowe PWN 2022
Książka powstała jako wyraz przekonania, że badanie pokoleń jest dobrą, a na pewno interesującą, metodą badania społecznej zmiany, szczególnie użyteczną tam, gdzie zmiany zachodzą w sposób nieciągły, nieliniowy, gdy nie da się ich prosto i logicznie wyprowadzić z upływu czasu czy biegu zdarzeń. Proces społecznej zmiany opisywany jest z perspektywy socjalizacji, losów życiowych i charakterystyk (społecznych, mentalnych) dwóch pokoleń, których wczesne, formatywnie znaczące fazy biografii przypadały na różny historyczny czas (lata PRL i okres transformacji ustrojowej) i na różnie subiektywnie doświadczany czas wspólny (trzy dekady budowania demokracji, gospodarki rynkowej i poszukiwania tożsamości przez nowy, postkomunistyczny system). Ich drogi życiowe, problemy, postawy są przedmiotem badań o wyjątkowej historii i procedurze. Jest to Toruńskie Podłużne Badanie Pokoleń, najdłuższe tego typu badanie prowadzone w Polsce. Rozpoczęte na początku lat 70. XX wieku trwało nieprzerwanie do 2016/2017 roku obejmując dwie kohorty ? osoby urodzone w 1957 roku (po raz pierwszy badane w wieku 15 lat) oraz ich dzieci, osoby urodzone w latach 1980-81 (po raz pierwszy badane w 1997/98 roku). W tej książce, podsumowującej wyniki trzech ostatnich fal badania podłużnego (z 1987/88 roku, 1997/98 roku i 2016/2017 roku), charakterystyki pokoleń i relacji pokoleniowych podejmowane są przede wszystkim z myślą i nadzieją na dostrzeżenie tych mechanizmów społecznej zmiany, które mają swoje źródło w ?miękkich? procesach społecznych ? w socjalizacji, wymianie pokoleniowej, w efektach zderzania się pokoleniowych zasobów z możliwościami i blokadami generowanymi przez historyczny czas. Książka Krystyny Szafraniec jest obszerną rozprawą analizującą unikatowe na gruncie polskim badania panelowe. O wartości tej rozprawy decyduje przede wszystkim imponujący zrealizowany zamysł badawczy. (z noty wydawcy) 
? Pomoc społeczna. Idea - rozwój - instytucje
Opracowanie zbiorowe
Wydawnictwo Naukowe PWN 2022
Unikatowy podręcznik przedstawiający po raz pierwszy w Polsce interdyscyplinarną, całościową analizę pomocy społecznej. Publikacja skierowana jest do studentów kierunków związanych z obszarami pomocowymi, szczególnie pracy socjalnej, polityki społecznej czy pedagogiki społecznej oraz do osób związanych z profesjami i zawodami pomocowymi (np. pracowników socjalnych), badaczy zajmujących się kwestiami społecznymi, dziennikarzy, samorządowców i wszystkich wrażliwych na problemy społeczne. // Podręcznik prezentuje m.in.: genezę i rozwój pomocy drugiemu człowiekowi; unormowania prawne, organizację, funkcje i świadczenia w pomocy społecznej; działania pomocy społecznej w obszarze wsparcia rodzin, osób z niepełnosprawnościami, seniorów, osób z uzależnieniami czy w kryzysie bezdomności; beneficjentów i kadry pomocy społecznej; zarządzanie, diagnozowanie i międzynarodowy wymiar pomocy społecznej; najnowsze tendencje w tym obszarze polityki społecznej. // Autorzy poszczególnych rozdziałów tworzą grono niemal czterdziestu polskich naukowców i praktyków pomocy społecznej z prawie wszystkich liczących się polskich ośrodków naukowych zajmujących się polityką społeczną. (z noty wydawcy) 
? Społeczny wymiar społeczeństwa informacyjnego
Wiesław M. Maziarz
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego 2020
Społeczeństwo informacyjne jest rzeczywistością współczesnego świata, kolejnym etapem rozwoju naszej cywilizacji. Jednak w odróżnieniu od wcześniejszych faz rozwoju ludzkości (społeczeństwo rolnicze oraz przemysłowe) charakteryzuje się olbrzymią dynamiką przebiegu procesów społeczno-ekonomicznych oraz zmian technologicznych obejmujących praktycznie wszystkie obszary aktywności człowieka. // Oznacza to, iż zarówno jednostki, grupy społeczne, jak i całe państwa powinny permanentnie dostosowywać się do nowych warunków oraz nabycia kompetencji odpowiednich do funkcjonowania w nowym środowisku cywilizacyjnym. Dostosowanie się do zmian będących konsekwencją funkcjonowania społeczeństwa informacyjnego jest warunkiem koniecznym z jednej strony do podtrzymania wzrostu społeczno-gospodarczego, natomiast z drugiej do wszechstronnego rozwoju sfery społecznej. Każde zaniechanie lub opóźnienie w tej materii może mieć bardzo poważne skutki dla państwa i społeczeństwa. // W związku z tym konieczna jest znajomość wpływu czynników i instrumentów determinujących rozwój cywilizacyjny, także w ujęciu historycznym. Ponadto należy mieć świadomość rozwoju społeczeństwa informacyjnego w kraju i w świecie, aby nie dopuścić do pojawienia się luki cywilizacyjnej. Pełny rozwój państwa w warunkach społeczeństwa informacyjnego nie będzie możliwy bez elektronicznego dostępu do funkcji społecznych. Wysoki poziom ich świadczenia oraz powszechna partycypacja obywateli pozwolą na pełne przyjęcie korzyści wynikających z funkcjonowania w społeczeństwie informacyjnym. Obszar elektronicznych usług społecznych i zakres ich wykorzystania przez obywateli to szczególna sfera związana z wdrażaniem społeczeństwa informacyjnego. Jej zaniedbanie rodzi szereg nierówności społecznych i opóźnia powszechne uczestnictwo w społeczeństwie informacyjnym. // W monografii zastosowano następujące metody badawcze: krytyczną analizę literatury przedmiotu, metodę analizy przyczynowo-skutkowej, metodę analizy porównawczej oraz metodę analizy przypadków. // Publikacja jest przeznaczona dla ekonomistów, studentów kierunków ekonomicznych oraz osób zainteresowanych problematyką społeczeństwa informacyjnego. (z noty wydawcy) 
? Trzeci szympans. Ewolucja i przyszłość zwierzęcia zwanego człowiekiem
Jared Diamond
[Wydawnictwo:] Copernicus Center Press 2019
My, ludzie, dzielimy 98 procent naszych genów z szympansami. Jesteśmy dominującm gatunkiem na planecie ? rozwinęliśmy naukę, skomplikowane i różnorodne formy komunikacji, stworzyliśmy miasta i zapierające dech w piersiach dzieła sztuki ? podczas gdy szympansy, mimo że genetycznie blisko, pod każdym innym względem są od nas daleko. Co jest niezwykłego w tej dwuprocentowej różnicy DNA, która spowodowała taką rozbieżność między ewolucyjnymi kuzynami? W tym fascynującym i prowokacyjnym dziele, uznany naukowiec i laureat nagrody Pulitzera, Jared Diamond odkrywa, jak niezwykłe ludzkie zwierzę, w niezwykle krótkim czasie, rozwinęło zdolność do rządzenia światem... i środki do nieodwracalnego zniszczenia go. (z noty wydawcy) 
? Wartości, postawy i więzi moralne w zmieniającym się społeczeństwie
Praca zbiorowa pod redakcją Janusza Mariańskiego i Leona Smyczka
Wydawnictwo WAM 2022
Socjologowie często podkreślają, że wartości, normy i więzi moralne podlegają w wysoko zróżnicowanych strukturalnie i funkcjonalnie społeczeństwach daleko idącym przemianom. W społeczeństwie polskim zachodzi wiele zmian, które budzą uznanie, ale i wiele innych, które pobudzają do krytycznej refleksji (np. dość upowszechniona korupcja). Zmiana wartości i norm, a także kryteriów wartościowania moralnego, jest pewną ?stałą w historii ludzkości. W rzeczywistości nie jest to dramatyczne ,,przewartościowanie" wszelkich wartości, lecz raczej zmiana pozycji na skali hierarchicznej wartości. Książka o wartościach, postawach i więziach moralnych w zmieniającym się społeczeństwie polskim chce być małym przewodnikiem na drodze zrozumienia tego, co dzieje się w nas i wokół nas w życiu społecznym. // W książce zawarte są przede wszystkim teksty referatów, wygłoszonych na XIII Ogólnopolskim Zjeździe Socjologicznym we wrześniu 2007 roku w Zielonej Górze. Dołączono ponadto teksty: Leona Dyczewskiego, Krzysztofa Kicińskiego, Marii Libiszowskiej-Żółtkowskiej, Janusza Mariańskiego, Hanny Świdy-Ziemby. Wszyscy starają się opisać rzeczywistość moralną społeczeństwa polskiego i zrozumieć, co dzieje się z szeroko rozumianą moralnością w życiu społecznym i w jego wybranych dziedzinach, zwłaszcza zaś w środowiskach młodzieżowych. (z noty wydawcy) 
? Wielkie złudzenie. Liberalne marzenia a rzeczywistość międzynarodowa
John J. Mearsheimer
Wydawnictwo Universitas 2021
Książka w koedycji z Wydawnictwem Nowej Konfederacji Fascynująca książka jednego z najwybitniejszych badaczy stosunków międzynarodowych, autora Tragizmu polityki mocarstw, twórcy teorii realizmu ofensywnego. Profesor John J. Mearsheimer analizuje idealistyczne złudzenia dotyczące polityki międzynarodowej i leżące u ich źródeł błędy intelektualne. Wskazuje czynniki w rzeczywistości decydujące o postępowaniu państw. Formułuje surowe oskarżenie polityki amerykańskiej ostatniego trzydziestolecia, z jej wiarą w koniec historii oraz możliwość eksportu demokracji liberalnej na cały świat. Wielkie złudzenie to manifest realizmu politycznego i doniosłe wezwanie o powściągliwość, o uznanie ograniczeń narzucanych przez rzeczywistość.
(z noty wydawcy)
