Od września do grudnia 2024 r. realizowaliśmy drugą edycję projektu skupionego wokół książki artystycznej, pn. Rzemieślnicy wyobraźni².
Na cykl zajęć składało się 10 spotkań dedykowanych książce, komiksowi i ilustracji. Do realizacji projektu zaproszeni zostali uczestnicy w wieku od 16 do 24 lat - jako odbiorcy, którzy według raportu czytelnictwa Dolnośląskiej Biblioteki Publicznej za rok 2022 stanowią wciąż jedną z mniej licznych grup biorących aktywny udział w życiu biblioteki. W naborze wzięły udział również osoby nieco starsze, które zapełniły ostatnie wolne miejsca.
Na cykl warsztatowy złożyły się następujące spotkania:
- warsztat introligatorski prowadzony przez Edwina Zapotocznego z Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu;
- warsztaty typograficzne z Dagmarą Świętek w drukarni Mutant Letterpress we Wrocławiu;
- warsztat ilustratorski z Martą Oleksy;
- warsztat techniki sitodruku w spółdzielni socjalnej PANATO;
- warsztat komiksowy z Gosią Kulik;
- warsztat rysunku kreatywnego z Ewą Głowacką;
- warsztaty linorytu w Otwartych Pracowniach Plastycznych im. E. Gepperta;
- wizyta w Pracowni Galerii SERWIS kolektywu Zbiór (oprowadzanie, wystawa, warsztaty książki artystycznej);
- warsztat literacki z Emilią Konwerską, poetką i prozaiczką;
- wizyta w kameralnych wrocławskich księgarniach (oprowadzanie i rozmowa z księgarzami) zakończona spotkaniem z przedstawicielami dyskusyjnego klubu komiksu "Wykolejeni" w Księgarni Hiszpańskiej (rozmowa z członkami klubu o regularnych dyskusjach w gronie dorosłych miłośników komiksów, a także o kondycji komiksu i książki artystycznej we Wrocławiu). Ostatnie spotkanie zwieńczył otwarty SLAM komiksowy (rysowanie do muzyki na żywo) przygotowany przez dyskusyjny klub komiksu "Wykolejeni".
Cykl spotkań zakończyła wystawa wybranych prac zrealizowanych podczas warsztatów oraz fotografii dokumentujących ich przebieg.
Wynikiem działań jest wykreowanie oferty odpowiadającej oczekiwaniom czytelników (oraz z ich czynnym udziałem), poszerzenie programu biblioteki o nowe formy dotarcia do młodych odbiorców; budowanie współpracy z lokalnymi instytucjami, a także zaprezentowanie potencjału książki artystycznej i komiksu jako mediów przynależnych do świata literatury i sztuki, dzięki którym można rozwijać szeroko zakrojone działania integrujące społeczność i budować trwałe związki z biblioteką. Osoby uczestniczące w realizacji projektu zdobyły nowe umiejętności, poznały nowe metody pracy twórczej i odkryły swój artystyczny potencjał. Zaangażowanie i efekty pracy uczestników były na bieżąco chwalone przez prowadzących warsztaty.
Projekt pokazał, że unikatowe, współczesne działania animacyjne nie muszą opierać się na nowych technologiach. Dzięki realizacji projektu możliwe było przypomnienie o wartości książki (w rozmaitych formatach), ze wskazaniem książki artystycznej jako złożonego dzieła z pogranicza literatury i sztuk wizualnych, a także wykorzystanie komiksu - który również stanowi medium łączące różne formy i gatunki - jako narzędzia komunikacji, integracji w pracy twórczej oraz budowania więzi między uczestnikami i instytucją. Bezpośredni udział w procesie powstawania książki i komiksu oraz samodzielne wykorzystywanie rozmaitych technik artystycznych i metod kreatywnego pisania uwrażliwiło odbiorców na olbrzymi potencjał związany z kulturą książki, a także wskazało i pobudziło ich własne, często nieodkryte możliwości. Wypełniło przy tym obszar niezagospodarowany przez lokalne instytucje kultury i ośrodki edukacyjne, pozwalając na budowanie długofalowej współpracy między biblioteką a wrocławskim środowiskiem, która prowadzi do wspólnego kształtowania oferty kulturalnej miasta. Dzięki realizacji przedsięwzięcia biblioteka zyskała cennych partnerów do przyszłych działań. Ponadto, realizacja projektu pozwoliła nowemu odbiorcy skojarzyć i zapamiętać bibliotekę jako miejsce kreowania niecodziennych, ambitnych działań animacyjno-edukacyjnych odpowiadających jego potrzebom, tym samym budując długotrwały związek czytelnika z instytucją.
Każde z zaplanowanych spotkań poświęcone było nieco innym zagadnieniom, dzięki czemu realizacja pełnego cyklu pozwoliła wyczerpująco i kompleksowo podejść do tematu książki artystycznej, włączając odbiorców w bezpośredni proces twórczy, który otworzył im drogę do dalszych poszukiwań i osiągnięć. Część osób biorących udział w zajęciach kontynuuje już współpracę z wybranymi artystami prowadzącymi warsztaty, a jeden z uczestników realizuje własne działanie artystyczne w przestrzeni biblioteki.
Realizacja projektu umożliwiła integrację lokalnego środowiska artystycznego (spotkanie 30 listopada zgromadziło różne osoby biorące udział w projekcie oraz, dodatkowo, członków i członkinie dyskusyjnego klubu komiksu "Wykolejeni" - podobnie jak prezentacja wystawy powarsztatowej). Osoby uczestniczące często po raz pierwszy odwiedziły dane miejsca i pracownie artystyczne, nabierając śmiałości w korzystaniu z ich oferty w przyszłości. Widać to już teraz: uczestniczą w działaniach niezwiązanych z projektem, odbywających się w przestrzeniach zapoznanych właśnie w trakcie jego realizacji.
Na pytanie: "Jakie nowe umiejętności, wiedza czy zdarzenie wynikające z udziału w cyklu wydaje Ci się najbardziej wartościowe?" zadane w ankiecie ewaluacyjnej, padły m.in. takie odpowiedzi: "Możliwość spojrzenia na pracę artystów z różnych dziedzin, wyjście poza swoją strefę komfortu i próba tworzenia za pomocą nowych (dla mnie) środków.", "Obudzenie mojej kreatywności. <<Dzieła>>, które powstały na zajęciach, zostały dobrze przyjęte przez prowadzących i innych uczestników, a mnie samą często zaskoczyły.", "Poznanie tylu wspaniałych ludzi, nie tylko w obrębie grupy, ale w każdym miejscu w którym byliśmy; odwiedzenie tych wszystkich niezwykłych miejsc, z którymi już teraz ma się związane miłe wspomnienia. No i ta zmiana myślenia po zajęciach w Serwisie [Galerii Pracowni]." Wszystkie osoby biorące udział w ankiecie, wyraziły chęć udziału w kolejnej edycji projektu.
Koordynatorka i pomysłodawczyni projektu: Joanna Grzelczyk
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.