Czytanie ? doświadczenie ? emocje. Książki dla dzieci i młodzieży ? teoria i praktyka odbioru (VI)
Konferencja hybrydowa: stacjonarna i zdalna
17-19 czerwca 2022 r.
Organizatorzy:
Instytut Filologii Polskiej (Uniwersytet Wrocławski),
Interdyscyplinarne Centrum Badań nad Edukacją Humanistyczną
(Uniwersytet Śląski w Katowicach),
Akademia Sztuk Pięknych we Wrocławiu,
National and Kapodistrian University of Athens,
Marshall University in West Virginia (USA)
Miejsce konferencji:
Instytut Filologii Polskiej, Uniwersytet Wrocławski, pl. Nankiera 15, Wrocław
Świadomość, że żyjemy w antropocenie ? epoce geologicznej cechującej się wyniszczającym wpływem człowieka na planetę ? ma coraz większy wpływ na uprawianie literaturoznawstwa. Można wręcz tutaj mówić o swoistym zwrocie ekologicznym, w którym kluczową rolę odgrywają ekokrytyka ? a więc pole badawcze zajmujące się zgłębianiem ?relacji między literaturą a światem fizycznym? (Glotfelty i Fromm 1996, xviii) ? literackie studia nad zwierzętami (Ortiz-Robles 2016) i literaturoznawstwo posthumanistyczne (Clarke i Rossini 2017). Dziedziny te korzystają z narzędzi i koncepcji wypracowanych przez literaturoznawstwo, filozofię, geografię społeczną, biologię, antrozoologię, kognitywistykę, historię, socjologię czy psychologię, by interpretować twórczość literacką pod kątem jej potencjału proekologiczego (Barcz 2016) i postantropocentrycznego, by szukać nowej formy estetycznej wrażliwości, która będzie otwarta na doświadczanie otaczającego świata i jego nie-ludzkich mieszkańców, i wypracować nową koncepcję roli języka oraz wyobraźni.
Czy kryzys ekologiczny jest zarazem kryzysem wyobraźni (Buell, cyt. za Fiedorczuk, Beltrán 2015), czy wręcz przeciwnie ? wyobraźnię naszą rozszerza (Merwin, cyt. za Fiedorczuk, Beltrán 2015)?
Choć zwrot ekologiczny ogarnia ?coraz szersze pole przedmiotowe ? obejmując pomijane wcześniej gatunki literackie i literatury narodowe oraz sięgając ku nowej tematyce, zwłaszcza tej sytuującej się u zbiegu polityki ekologicznej oraz polityki płci, rasy i klasy? (Małecki 2014: 100), pomimo istotnych wyjątków (Barcz 2016; Rąbkowska 2017; Goga 2018) wciąż w niedostatecznym stopniu podejmuje problematykę literatury dziecięcej i młodzieżowej. Jest to luka o tyle istotna, że ze względu na kluczową rolę literatury dziecięcej i młodzieżowej w procesie socjalizacji, spośród wszystkich form twórczości literackiej to właśnie ona ma zapewne największy wpływ na kształtowanie postaw wobec środowiska i innych gatunków (Cole 2014). Nasza konferencja ma wypełnić tę lukę. W tym celu zapraszamy naukowców z całego świata (teoretyków oraz badaczy literatury dziecięcej i młodzieżowej, językoznawców, dydaktyków), a także wszystkich zainteresowanych do dyskusji i poszukiwań odpowiedzi na najbardziej nurtujące w ostatnich latach pytania o miejsce ekologii w szkolnym i prywatnym odbiorze prozy i poezji dziecięco-młodzieżowej, książek bogato ilustrowanych i picturebooków:
- Jakie funkcje i wartości przypisywane są naturze ? zwierzętom, roślinom i pozostałym bytom nie-ludzkim ? w tekstach kultury tworzonych szczególnie z myślą o najmłodszych odbiorcach? Jakie formy koegzystencji gatunków są w nich przedstawiane? Jak uobecniają się one w warstwie słownej, a jak w wizualnej?
- Czy literatura dla dzieci i młodzieży może uwrażliwiać czytelników i czytelniczki na potrzeby i los innych gatunków? Jaki wkład może wnieść do debat o dewastacji planety? I jak mogłaby pomóc nauczycielom w omawianiu kryzysu ekologicznego z uczniami?
Chcielibyśmy więc, aby przedmiotem namysłu stał się również obszar działań edukacyjnych i związana z nim recepcja dzieła literackiego. Zależy nam na tym, żeby wzbogacić rozważania akademickie o perspektywę odbioru rzeczywistego czytelnika, zwłaszcza ucznia (Budrewicz 2012), aplikując tym samym perspektywę ekokrytyki empirycznej (Schneider-Mayerson, Weik von Mossner, i Małecki 2020) w badaniach literatury dziecięcej i młodzieżowej. W trakcie czytania empatycznego dostrzegamy bowiem pozytywny wpływ literatury na wiedzę, emocje i postawy młodych osób (Papuzińska 1996). Zdobyte doświadczenia lekturowe mogą stanowić przyczynę rozbudzenia ich świadomości ekologicznej oraz zaszczepić wśród najmłodszych chęć spotkania z więcej niż ludzkim światem (more-than-human world).
Zgłoszenia i wszelkie pytania dotyczące konferencji prosimy nadsyłać pocztą elektroniczną na adres:
Przesłany dokument (.doc, .docx, .pdf), zatytułowany według schematu ?Imię Nazwisko, Tytuł referatu?, powinien zawierać:
- abstrakt w języku polskim lub angielskim (maks. 600 słów);
- notę biograficzną w języku polskim lub angielskim (maks. 80 słów), w tym aktualną afiliację i tytuł naukowy;
- numer telefonu oraz e-mail.
Można również zgłaszać własne propozycje nazw paneli dyskusyjnych.
Ostateczny termin nadsyłania tematów wystąpień oraz abstraktów mija 15 kwietnia 2022 roku.
Organizatorzy zastrzegają sobie prawo wyboru referatów, które zostaną wygłoszone w trakcie konferencji naukowej (autorzy zostaną powiadomieni o przyjęciu zgłoszeń do 30 kwietnia 2022 roku).
Udział w niej jest płatny. Opłata wynosi 250 zł i należy ją uiścić do 15 maja. Informację o numerze konta przekażemy w późniejszym terminie.
Więcej wiadomości można znaleźć na stronie konferencji naukowej:
https://environmentalturn.wixsite.com/conference
Patronat kulturalny:
