Wydarzenia ostatnich miesięcy przypomniały nam o tym, że żyjemy w czasach niepewności i zawirowań, a realizacja XXI-wiecznego marzenia człowieka o otwartym, różnorodnym świecie nie jest prostym zadaniem. Jako biblioteka, która dumnie głosi hasło wielokulturowości i za swój cel stawia sobie zapewnienie dostępu do wiedzy, informacji i kultury wbrew wszelkim ograniczeniom, przedstawiamy cykl zestawień książek oraz filmów zachęcających do dyskusji nad aktualnymi problemami dyskryminacji różnych grup społecznych. Wierzymy, że każdy z nas może wykorzystać kulturę do aktywnego działania na rzecz równości. Wszystkie polecane utwory znajdziecie w naszych zbiorach – już teraz zapraszamy do ich wypożyczania. Pamiętajcie: kultura nie wyklucza!
Mniejszości seksualne
Osoby identyfikujące się jako LGBT+ na co dzień muszą walczyć z przekonaniami o ich „wynaturzeniu” czy możliwości wyboru własnej seksualności, mimo że lekarze i naukowcy od wielu lat udowadniają, że takie argumenty są bezpodstawne. Nienawiść rujnuje życia – co druga młoda osoba LGBT+ ma myśli samobójcze. Poniżej nasze propozycje filmów i książek podejmujących temat odmiennej tożsamości płciowej lub orientacji seksualnej.
FILMY →
? Odruch serca (reż. Ryan Murphy 2014)
? Śniadanie na Plutonie (reż. Neil Jordan 2005)
? Witaj w klubie (reż. Jean-Marc Vallée 2013)
?Transamerica (reż. Duncan Tucker 2005)
? Życie Adeli. Rozdział 1 i 2 (reż. Abdellatif Kechiche 2013)
FILM / KSIĄŻKA →
? Tamte dni, tamte noce (reż. Luca Guadagnino 2017) / Tamte dni, tamte noce (André Aciman, tłum. T. Bieroń, Poradnia K 2018)
Znakomicie przeniesiona na ekran powieść André Acimana osadzona jest w latach 80. XX wieku we Włoszech, gdzie nastoletni Elio poznaje stypendystę Oliviera, który odwiedził jego ojca w celach naukowych. W upalnej atmosferze lata widz śledzi stopniowo nawiązującą się więź uczuciową oraz erotyczną pomiędzy mężczyznami, a poszczególne sceny są zarówno subtelne, jak i groteskowe, pełne uniesienia towarzyszącemu pierwszej miłości i naznaczone melancholijnym przeczuciem końca. Guadagnino stworzył obraz niezwykle artystyczny i zupełnie inny od tego, do czego przyzwyczaiło nas kino amerykańskie, warto więc podejść do produkcji z otwartym nastawieniem. Jako ilustracja homoseksualnego zauroczenia film niewątpliwie jest przerysowany i patetyczny, ale dla wielu właśnie w tym tkwi jego siła – trudno o bardziej „literackie” przedstawienie trudnej miłości.
? Samotny mężczyzna (reż. Tom Ford 2009) / Samotny mężczyzna (Bernardo Atxaga, tłum. K. Sosnowska, Książkowe Klimaty 2019)
Debiutancki film Toma Forda to utrzymany w surowym tonie dramat opowiadający o stracie, jaką jest śmierć ukochanej osoby i pod tym względem bez dwóch zdań jest utworem uniwersalnym. Kolejne sceny malują przed nami egzystencję człowieka ogarniętego depresją, cierpiącego z powodu powracających wspomnień i myśli, który śmierć widzi w kategoriach wyzwolenia. Rzadkie chwile radości pozwalają jedynie na minimalne wytchnienie, choć z pewnością są znaczące, jako że wpływają na ostateczne decyzje bohatera. Zarówno książka jak i jej ekranizacja zachwycają powściągliwym stylem, który współgra z zachowaniem „samotnego mężczyzny”. W filmie wykorzystano interesujący zabieg manipulacji kolorem w zależności od nastroju George’a. Całość stanowi poruszającą ilustrację tęsknoty za partnerem, do czego przyczyniła się znakomita gra aktorska Colina Firtha.
KSIĄŻKI →
? Linia piękna (Alan Hollinghurst, tłum. Lesław Haliński, Muza 2005)
Nagrodzona nagrodą Bookera w 2004 roku powieść opowiadająca o coming-oucie w Anglii w czasach Margaret Thatcher. Z jednej strony przed czytelnikiem zarysowywana zostaje panorama życia brytyjskich elit w latach 80. XX wieku, z drugiej strony do czynienia mamy z krytyką ambiwalentnego podejścia do homoseksualności w mainstreamie. Lektura wyzwala wiele pytań: czy oddzielanie polityki od seksualności jest w ogóle możliwe w homofobicznym środowisku, jaka jest natura męskiego piękna i wreszcie – czy gejowska miłość zawsze musi być doświadczeniem dramatycznym. W książce nie brakuje odważnego erotyzmu, jednak tym, co czyni ją wyjątkową, jest finezja, z jaką tekst wciąga czytelnika w fabułę. Zarówno opisy, jak i dialogi w sposób trafny oraz dowcipny demaskują obłudę leżącą u podstaw zasad społecznych, znaleźć można również szereg odniesień do świata sztuki oraz filozofii.
? Simon oraz inni homo sapiens (Becky Albertalli, tłum. D. Olejnik, Wydawnictwo Papierowy Księżyc 2016)
Przeznaczona dla młodych dorosłych debiutancka powieść Becky Albertalli to historia wymuszonego szantażem coming-outu amerykańskiego szesnastolatka. Utrzymany w „nastolatkowym” tonie tekst z lekkością opowiada o młodzieńczej miłości i rówieśniczej rywalizacji, a także o sile przyjaźni. Prostota i humor książki każą z przymrużeniem oka podchodzić do przedstawionych wydarzeń, a wszelkie przejawy homofobii są tutaj traktowane w sposób prześmiewczy – w myśl zasady, że śmiech to najlepsze lekarstwo. Nie brakuje przy tym kilku wzruszeń, a fabuła odznacza się oryginalnością na tyle podobnych powieści. Polecamy ją wszystkim tym, którzy o trudnych sprawach wolą mówić w nieskomplikowany sposób i cenią sobie lektury podnoszące na duchu, a także tym, którzy pragną podjąć temat mniejszości seksualnych z młodzieżą.
? Dom na krańcu świata (Michael Cunningham, tłum. M. Charkiewicz, Rebis 2003)
Przełamująca konwencjonalne myślenie o związkach książka jednego z najciekawszych współczesnych pisarzy daje nam wgląd w poliamoryczną relację dwóch mężczyzn oraz jednej kobiety. Czytelnik obserwuje trudy i zawiłości losów młodych bohaterów, którzy szukają swojego miejsca w świecie, jednocześnie pragnąc spełnienia w miłości. Co charakterystyczne dla Cunnighama, całość ma wymiar głęboko psychologiczny – autor wnikliwie studiuje różne osobowości i ich sposób patrzenia na kształtującą charakter przeszłość. Książka jest wymagająca: od bohaterów niejednokrotnie bije chłód i poczucie niezdecydowania, z drugiej strony poznajemy ich losy rodzinne na tyle dokładnie, by móc zrozumieć czynniki wpływające na ich postępowanie. Jeśli przepadacie za smutnymi opowieściami obyczajowymi, to propozycja w sam raz dla Was.