Olga Tokarczuk, „Opowiadania bizarne”, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2018
Nieprzewidywalna Tokarczuk
„Tam Europa, gdzie działa rozum”.
Francuskie słowo „bizarre” znaczy: dziwny lub śmieszny, a także niezwykły.
I takie jest dziesięć opowiadań Olgi Tokarczuk: „Pasażer”, „Zielone Dzieci”, „Przetwory”, „Szwy”, „Wizyta”, „Prawdziwa historia”, „Serce”, „Transfugium”, „Góra Wszystkich Świętych” i „Kalendarz ludzkich świąt”.
Jedno jest realistyczne choć z nutką niezwykłości i elementami magicznymi. Inne opowiada o dziwnych zdarzeniach na Wołyniu w czasie potopu szwedzkiego. „Wojna to jest fenomen straszliwy, piekielny – nawet jeżeli siedzib ludzkich nie dotykają same walki...”.
Jest też kryminalne o zemście zza grobu. Jeszcze inne opowiada o stracie poczucia bezpieczeństwa po odejściu długoletniej partnerki.
W kolejnym pyta „Dlaczego tak trudno po prostu być szczęśliwym”.
Ale też, co mnie zaskoczyło, są tu opowiadania science-fiction. Dwa z nich nawiązują do klonowania, drugie można nazwać powrotem do dzikiej natury, w trzecim stwierdza, że jesteśmy jak drzewka bonsai – przystrzyżonymi miniaturami możliwości siebie. Wszak jest z wykształcenia psychologiem.
Mamy też wątek historyczno – religijny, opowieść o manipulacji i wykorzystywaniu ludzi do celów naukowych.
Nie zabrakło opowieści o radzeniu sobie z chorobą. I o tym, że ludzie potrzebują boga, idola – kogoś lub coś, w co mogą wierzyć, kogoś podziwiać, bo to podtrzymuje ich wiarę w sens życia.
Jest w tych opowiadaniach czarny humor, elementy groteski i świata wyobrażonego. Dziwność przeplata się z realizmem, historia z religią, przyszłość z przeszłością, ekologia z wykorzystywaniem, potrzeba sacrum z profanum i oszustwem.
Bardzo dziwne światy i ludzie zaludniają tę książkę. Polecam.
IRENA BROJEK Od urodzenia wrocławianka. Bibliotekarka z bogatą przeszłością (Politechnika, Szkoła Inspekcji Pracy, Dz.B.P., Uniwersytet, PWST, R.B.P, M.B.P.). Pomysłodawczyni i organizatorka kobiecej imprezy pod nazwą „dress-party”. Wykonuje i wystawia kolaże i wyklejanki. Miłośniczka książek, kina, kotów i osób z inteligentnym poczuciem humoru. Prowadzi interesujący blog: https://kotnagalezi.home.blog.