Język polskiJęzyk angielskiJęzyk francuskiJęzyk ukraińskiJęzyk niemieckiJęzyk migowy

O autorce:

Margaret Atwood urodziła się 18 listopada 1939 roku w Ottawie. Ukończyła studia na Uniwersytecie Toronto i Radcliffe College na Uniwersytecie Harvarda. Jest laureatką Nagrody Bookera i Nagrody Księcia Asturii. Jej najsłynniejsza książka to „Opowieść podręcznej”, na podstawie której zrealizowano film i serial. Wykładała na kilku uczelniach w Kanadzie i USA. Jest pisarką, krytyczką literacką, aktywistką społeczną i ekologiczną.

O książce:

„Wina bierze się nie z tego, co zrobiłaś, ale z tego, co inni zrobili tobie”.

Książkę rozpoczyna haiku japońskiego autora Basho:

Chodź, zobacz
Prawdziwe kwiaty
Cierpiącego świata

Na początku każdego rozdziału jest fragment wiersza autora z tamtej epoki lub artykułu, jaki napisano o głównej bohaterce powieści.

Kanadyjska pisarka sięgnęła do prawdziwej historii życia Grace Marks. Osnową utworu jest próba wyjaśnienia, czy Grace brała udział w morderstwie dwóch osób w 1843 roku. Służący, który zabił pracodawcę i jego kochankę, został skazany na śmierć, ona zaś na długoletnie więzienie – siedziała w nim ponad 28 lat, wyszła, mając 46.

„Są rzeczy, o których wszyscy powinni zapomnieć i nigdy o nich nie wspominać”  – uważa Grace.

Autorka wyraźnie lubi swoją bohaterkę, nie potępia jej, nie osądza, rozumie ją i broni.

Jednak główną wartością tej książki jest bardzo dokładna panorama życia różnych warstw społecznych, częściowo w Irlandii, ale przede wszystkim w Kanadzie XIX wieku.

Główna bohaterka pochodzi z Irlandii, skąd – aby uciec od biedy – emigrowała wraz z ojcem i kilkorgiem rodzeństwa do Kanady. W wieku 13 lat została służącą, chcąc pomóc rodzinie, bo ojciec wydawał zarobione pieniądze na alkohol.

W książce oprócz Grace jest parę Interesujących postaci: domokrążca Jeremiasz przechodzący kolejne metamorfozy, młody lekarz Jordan, jego matka, kochanka, adwokat bohaterki, duchowny, żona i córki komendanta więzienia. Los każdego z nich to osobna historia.

Dzięki pracy Grace w różnych domach poznajemy zakres obowiązków służby i sposób w jaki ją traktowano. Także wyposażenie budynków, warunki życia służących i ich pracodawców. A nawet takie szczegóły jak sposoby wyrabiania masła: maselnica była obsługiwana za pomocą nożnego pedału, albo… uruchamiał ją pies biegający w kółko po rozżarzonych węglach (!).

Nie brakuje też opisów ubrań bogatych i biednych czy mody na szycie kołder (poznajemy nawet nazwy różnych wzorów).

Dowiadujemy się, jaki był los panien, które zaszły w ciążę. Poznajemy warunki życia oraz stosunki międzyludzkie w więzieniu, zajęcia jakie musiały wykonywać więźniarki. Czytamy opisy domów publicznych i gospód, w których jedli i nocowali podróżni. Obserwujemy seanse spirytystyczne i hipnotyzerskie.

Mamy tu również przegląd ówczesnych sposobów leczenia osób psychicznie chorych, kiedy to powszechnie uważano, że religia i porządne lanie to najlepsze lekarstwo na zepsuty charakter. Młody lekarz zadaje sobie pytanie: „Co i jak musi być zniszczone, aby powstało szaleństwo?”. W powieści pada też inne mocne zdanie: „Nie ma wnętrz straszniejszych niż mózg”.

Podziwiam wielostronność badań jakich dokonała autorka, aby tak szczegółowo i wielokierunkowo opisać tamten czas i ludzi.
IRENA BROJEK Od urodzenia wrocławianka. Bibliotekarka z bogatą przeszłością (Politechnika, Szkoła Inspekcji Pracy, Dz.B.P., Uniwersytet, PWST, R.B.P, M.B.P.). Pomysłodawczyni i organizatorka kobiecej imprezy pod nazwą „dress-party”. Wykonuje i wystawia kolaże i wyklejanki. Miłośniczka książek, kina, kotów i osób z inteligentnym poczuciem humoru. Prowadzi interesujący blog: https://kotnagalezi.home.blog.