? Homo ludens. Esej o zabawie jako elemencie kultury
Johan Huizinga
Wydawnictwo Aletheia 2022
Johan Huizinga (1872?1945), z wykształcenia orientalista, przez dziesiątki lat profesor historii kultury na uniwersytecie w Lejdzie (Holandia), jest szeroko znany w świecie jako autor dwóch przede wszystkim dzieł: Jesień średniowiecza (1919) i właśnie Homo ludens. Ta ostatnia książka, choć opublikowana w 1938 roku, do dziś fascynuje historyków i filozofów kultury świeżością i odkrywczością spojrzenia, czego dowodem jest nowa dziedzina badawcza zainicjowana pod koniec XX wieku: ludologia. Autor wskazuje na grę-zabawę jako element kultury konstytutywny dla wielu jej dziedzin. Zabawa nie jest tu zwykłą rozrywką, lecz współzawodnictwem, rywalizacją, która z czasem przybrała instytucjonalne formy. 
Huizinga wynajduje nowe słowo ?ludiek? na oznaczenie niuansów tego ?ludycznego? charakteru ludzkiej kultury. Nie twierdzi, że kultura jest wprost ?zabawą?, lecz w subtelny sposób wywodzi z ?ludycznych? poczynań człowieka najrozmaitsze zjawiska kulturowe ? od wojny i prawa po naukę, poezję i sztukę. ?Ludyczność? współokreśla kształt dzieła stworzonego przez homo faber. (z noty wydawcy) 
? Orwell czyli wstręt do polityki
Simon Leys
PIW Państwowy Instytut Wydawniczy 2022
W napisanym pięknym językiem eseju, Simon Leys szkicuje portret George?a Orwella, skupiając się na zagadnieniu jego niejednoznacznego stosunku do polityki i własnego pisarstwa jako pisarstwa politycznego. Rozwija zwłaszcza myśl o kluczowej w tym względzie roli ?wyobraźni socjologicznej? Orwella i, szerzej, znaczenia związku bogatych doświadczeń życiowych, empatii i wyobraźni dla twórczości pisarskiej i dla odporności Orwella na polityczne i ideologiczne uogólnienia, uproszczenia i abstrakcje. Leys z dużą subtelnością rozważa paradoksy postawy i pisarstwa Orwella, owego ?konserwatywnego anarchisty? ? jak Orwell sam siebie określał ? który wyobraźni w literaturze przypisywał funkcję tyleż etyczną, co estetyczną. // Omawiając zaś owe paradoksalne aspekty intelektualnej biografii Orwella, nie zapomina o jej egzystencjalnym sednie, zestawiając swojego bohatera z Simone Weil, przywołując Alberta Camusa i Arthura Koestlera, wreszcie odwołując się też do ?Zniewolonego umysłu? Miłosza. (z noty wydawcy)
