? Baśka
Wojtek Friedmann
[wydawnictwo:] Wydałem, 2020
„Baśka” to debiutancka powieść Wojtka Friedmanna, w której przeplatają się barwne historie mieszkańców warszawskiej Ochoty. W niecodziennych okolicznościach kilkoro przyjaciół spotyka się po latach, co mimowolnie staje się pretekstem do wspomnień.
Nietuzinkowe poczucie humoru, uliczny sznyt i empatia do bohaterów sprawiają, że „„Baśka” jest historią, do której chce się wracać. (z noty wydawcy)
? Bełkot
Sławomir Shuty
[wydawnictwo:] Korporacja Ha!art, 2020
Świat widziany z pozycji człowieka upadającego, któremu blisko jest bruku. To nieskrępowany strumień świadomości sięgający początków III RP. Trochę jakby “włączyć radio (telewizor?) i co parę sekund zmieniać kanał - taki kolaż z codzienności” (jak pisał Paweł Dunin-Wąsowicz w „Machinie”). Powieść jest wypełniona rzeczami pospolitymi, które dotykamy na co dzień, a które w neurotycznym zestawieniu autora nabierają cech senno-halucynogennych, czy wręcz wynaturzonych, potwornych, „genitalno-kloacznych”. (z noty wydawcy).
? Bokser i śmierć. Opowiadania zebrane
Józef Hen
[wydawnictwo:] Mando, 2020
W czasach gdy do literackiego obiegu wróciła tematyka obozowa i wojenna, opowiadania mistrza krótkiej formy zaskakują świeżością. Józef Hen pokazuje, jak ekstremalne sytuacje ujawniają prawdę o człowieku. Sprawdzają każdego – także nas, czytelników. Czego będziemy oczekiwać od polskiego boksera, kiedy zmierzy się z komendantem obozu koncentracyjnego? // Jan Brzechwa po przeczytaniu opowiadań Józefa Hena powiedział: „Koledzy panu tego nigdy nie wybaczą. Za dobre”. (z noty wydawcy)
? Buks Molenda
Druga część trylogii o utopku noszącym tytułowe imię i nazwisko. Tutaj Buks, który jest w okresie dojrzewania, w tak zwanych szczenięcych latach, opowiada historie o Polsce, o Śląsku, po śmierci Stalina, oraz o sytuacji w Niemczech Zachodnich, gdzie na tak zwanym Śląsku Zastępczym mieszkają wypędzeni Ślązacy bez Śląska. (z noty wydawcy)
? Cyrkówka Marianna
Ona, dziewczyna ze wsi, niegdyś warszawska służąca i on, przedwojenny atleta. Miłość, porozumienie dusz i brawurowy pomysł: w burzliwych powojennych czasach ruszają w cyrkową trasę po wsiach i miasteczkach. Ta podróż potrwa wiele lat i zaprowadzi Mariannę w rejony, jakich istnienia nie podejrzewała. // Anna Fryczkowska odwiedziła archiwa, rozmawiała z dziesiątkami osób, z detektywistyczną pasją studiowała obrazy swojej bohaterki – akrobatki, żony atlety, czarodziejki jarmarków, wreszcie – malarki, jednej z najbarwniejszych artystek ludowych XX wieku. (z noty wydawcy)
? Dodatkowa dusza
Oparta na faktach poruszająca historia walki o przetrwanie. II wojna światowa. Z pociągu wiozącego Żydów do Treblinki ucieka mężczyzna. Za wszelką cenę pragnie wrócić do Warszawy, by odnaleźć i uratować syna. Julian Brzeziński, który przed wojną był przedsiębiorcą, musi zmierzyć się z dramatyczną sytuacją, w jakiej się znalazł. Nowa tożsamość, ukrywanie się przed dawnymi sąsiadami, którzy mogliby go rozpoznać, ale też obawy o syna Marcina angażującego się w działalność konspiracyjną, mimo że ma zaledwie trzynaście lat… Okupowana stolica, ciągły i wszechobecny strach oraz ogromna determinacja, by przeżyć. Dodatkowa dusza to powieść oparta na prawdziwych, dramatycznych losach ojca i syna, w której czuła więź i bezinteresowne poświęcenie stanowią najwyższe wartości. To też bogato nakreślony portret Warszawy ogarniętej wojennym chaosem. // „Przyjrzałam się portretowi Marcina i nie mogłam zapomnieć Jego szlachetnej i smutnej twarzy. Wydrukowałam sobie Jego zdjęcie i przez kilka dni przyglądałam się mu w osłupieniu, jakby ten trzynastoletni chłopiec o ciemnych oczach był mi kimś bliskim i znanym od dawna. Pomyślałam, że historia Juliana i Marcina musi wypłynąć na światło dzienne i domaga się opowiedzenia" – napisała Wioletta Grzegorzewska. (z noty wydawcy)
? Doktor Bianko i inne opowiadania
? Historie o ludziach z wolnego wybiegu. Pasty i skity
„Pierwszy sezon serialu dokumentującego zielone wieloświaty. Wchodzimy w butach w życie społeczności przemasowionej bez zastanowienia w trakcie jej upadku z kosmicznego drzewa braku czasu i empatii. Zaludniające zielony mixkosmos hominidy mają w pełni wolny wybieg i dostęp do chrupiących suplementów w zestawach śniadaniowych, czasem krwawią. Pasty i skity to gabinet memów, gaf i gifów, studnia formatów, soczysty beef, który rozsmarowany na chlebie codzienności, wywoła chichot czwartej gęstości”. (wypowiedź Ziemowita Szczerka zacytowana w noty wydawcy)
? Jaśmina Berezy
Debiutancka, prozatorska książka uznanej malarki Karoliny Jaklewicz, która jest profesorem na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej. // Karolina Felberg napisała: „Dla wielu to będzie krótka książka o zabijaniu, ale dla mnie to opowieść zasadna. Realna. Po ludzku sprawiedliwa. I jak wybory Jaśminy – nieoczywista i nierozstrzygalna”. (z noty wydawcy)
? Klub snów. Opowiadania
Jak być dorosłą, gdy już się dorosło? A jak być dorosłą, kiedy ma się dziewięć lat? To książka o relacjach, których nie ma, ale które bardzo chciałoby się mieć. O kobietach zaskoczonych, że mają doświadczenie. O tym, że miejsce, w którym się wychowamy, podróżuje potem w nas. O małych dziewczynkach w latach 80., które są gnębione, ale zawsze trochę zwyciężają – choćby dorastając. O matkach i córkach. A język jest tu osobnym bohaterem. (z noty wydawcy)
? Lubiewo. Nowe wydanie
Najgłośniejsza polska powieść po 1989 roku. // „Szalony, anarchiczny, samozwańczy queerowy Dekameron”. (The Observer) // „Pierwsza polska powieść queer, crossoverowy bestseller”. (The Independent) // „Język Witkowskiego lśni jak ciemna podmiejska ulica obmyta deszczem i oświetlona latarniami”. (Frankfurter Allgemeine Zeitung) // „Pulsujący życiem, genialny językowo, wywrotowy portret środowiska homoseksualistów schyłku PRL”. (Polityka) // „Przezabawna, pikantna, błyskotliwa, cierpka opowieść”. (The Guardian) // Książka ukazała się w ponad 30 krajach, m.in. we Francji, w Niemczech, Izraelu, Rosji, Hiszpanii, Szwecji, Holandii, Wielkiej Brytanii. (z noty wydawcy)
? Od jednego Lucypera
Holandia, początek XXI wieku. Katarzyna pracuje na uniwersytecie, wiodąc życie współczesnej emigrantki. Jest samodzielna, wykształcona, ma terapeutę i panią do sprzątania. Wyjeżdżała z kraju z nadzieją na europejskie standardy traktowania, karierę naukową i ucieczkę od rodziny, z której na dobrą sprawę została jej już tylko babcia. Wydaje się więc, że wszystko poszło po jej myśli… Może z wyjątkiem zaburzeń odżywania, z którymi wciąż nie może się uporać. // Śląsk, schyłek lat czterdziestych XX wieku. W chorzowskich zakładach azotowych trwa mordercza walka o realizację planu trzyletniego. W wysiłkach o przyszłość swoją i ludowej ojczyzny nie ustaje Marijka, marząca o tym, by zostać przodownicą pracy. Na jej oczach formuje się nowy świat, w którym postawna dzioucha upatruje szans na awans społeczny, wyrwanie się spod kurateli matki i szczęście u boku ukochanego Alojza. I wszystko wskazuje, że powinno się udać. Do czasu. // Marijka nigdy nie dowie się o istnieniu Kasi, a Kasia natrafi na ślad Marijki przypadkiem, gdy zobaczy tajemniczą postać na fotografii ukrywanej przez babcię. Po latach i pewnej szczególnej rozmowie telefonicznej postanowi zrozumieć dlaczego. Wyruszy do kopalni rodzinnej przeszłości i wieloletnich niedomówień. (z noty wydawcy)
? Ósmy dzień tygodnia / Następny do raju
Dwie doskonałe mikropowieści stworzone przez dojrzałego, choć przecież bardzo młodego pisarza. Wykorzystując własne doświadczenia, Hłasko zobrazował tragizm dwóch pokoleń: wojennej młodzieży poszukującej swojego miejsca w socjalistycznym mieście gruzów i boleśnie doświadczonych przez życie degeneratów, szukających schronienia w zatrważająco malowniczej dziczy Kotliny Kłodzkiej. (z noty wydawcy)
? Pamiętnik antybohatera i inne utwory
W tym wyborze znajdziemy dwa opowiadania, jedną mikropowieść i wiersze Kornela Filipowicza. Wrócił do pisania poezji w latach osiemdziesiątych, ale sam nie chciał nazywać tych utworów wierszami, wolał traktować jej jako prozę wierszowaną. „Niewola” ożyła w ostatnim czasie, krążyła po internecie. Mikropowieść „Pamiętnik antybohatera” z 1961 roku dzisiaj zyskuje nowe znaczenia. W „Egzekucji w ZOO” zwracają uwagę niezwykłe portrety zwierząt, nawet życie muchy u Filipowicza warte jest namysłu, jak w „Ostatnim słowie oskarżonego”. A opowiadanie „Nike” to sen o wolności i nadziei. Te utwory wchodzą w sam środek dzisiejszych sporów i lęków. Czyta się je tak, jakby były pisane dla nas, bo jak się okazuje, Filipowicz dobrze nas znał. (z noty wydawcy)
? Pisma. Tom 1
Pierwszy tom „Pism” zawiera niedrukowane od ponad 80 lat, często nieznane opowiadania, krytykę literacką oraz publicystykę Czesława Straszewicza. Jest próbą zapełnienia swego rodzaju białej plamy w obrazie autora „Turystów z bocianich gniazd”, ale także literatury międzywojennej. Jest to również próba weryfikacji tej twórczości, kiedyś budzącej wielkie zainteresowanie i równie wielkie nadzieje, a czasem też spory, a potem zapomnianej. (z noty wydawcy)
? Pisma. Tom 2
„Drugi tom oprócz paru utworów fikcjonalnych (proza narracyjna, dramat) koncentruje się na formach publicystycznych. Tradycyjnie zakłada się, że są one orzekaniem o rzeczywistości adekwatnie, intencjonalnie [...] słowem – bardziej dosłownie i z roszczeniem prawdziwościowym w przeciwieństwie do fikcji literackiej. Dlatego tom drugi ma walory poznawcze nie tylko w sensie metaliterackim, lecz także w znaczeniu bezpośrednim, pozwala bowiem na wgląd w realia społeczno-historyczne”. (Z recenzji prof. Doroty Heck, cyt. za notą wydawcy)
? Portrecista psów
Wczesne lata dwudzieste, Pomorze, pogranicze polsko-niemieckie. Tuż po odzyskaniu przez Polskę niepodległości złodziejce, paserce i morderczyni udaje się przejąć nieczynny zakład fotograficzny. Zatrudnia w nim młodego Niemca Martina, chłopaka, który ma nietypową pasję – zawodowo fotografuje psy, najchętniej martwe, bo tylko wtedy może je uchwycić w idealnej ostrości. Gdy właścicielka atelier odkrywa, że Martin jest również zafascynowany kobiecym ciałem, wpada na pomysł, jak wykorzystać jego talent fotograficzny dla dodatkowego zarobku. Traktuje młodzieńca jak syna i wszystko szłoby świetnie, gdyby nie zawiłości ludzkiego charakteru i fakt, że z rodziną, zwłaszcza tą mafijną, najlepiej wychodzi się, nomen omen, na zdjęciach. // Wojciech Chamier-Gliszczyński w swoim brawurowym debiucie z lekkością prowadzi czytelnika przez półświatek międzywojnia, doprawiając całą historię solidną dawką humoru i groteski. (z noty wydawcy)
? Przemiany
Niedokończona powieść Bolesława Prusa, nad którą prace przerwała śmierć autora. (z noty wydawcy)
? Sedan
Paweł Hertz (1918-2001) – pisarz, poeta, tłumacz i wydawca, przez wiele lat związany z Państwowym Instytutem Wydawniczym – jedna z najważniejszych postaci polskiej kultury i humanistyki XX wieku. Autor przeszło dziesięciu tomów poetyckich i ponad 15 eseistycznych. Tłumaczył m.in. twórczość Lwa Tołstoja, Iwana Turgieniewa, Anatola France’a, Marcela Prousta, Jacoba Burckhardta, Hugo von Hofmannsthala; redakcyjnie opracowywał dzieła wybrane m.in. Aleksandra Puszkina, Fiodora Dostojewskiego, Zygmunta Kraińskiego, czy Juliusza Słowackiego. // Sedan jest jedynym zbiorem autobiografizowanych opowiadań Pawła Hertza, zbiorem, przedstawiającym czasy przedwojenne, wojenne i nową powojenną rzeczywistość. Jest to opis upadku i wewnętrznej destrukcji świata kultury mieszczańskiej. W tej przejmującej opowieści o nieistniejącej epoce, przedmiotach i ludziach, którzy przeminęli, stali się wręcz niewyraźnym wspomnieniem, Hertz ukrył wiele kluczy i niejasnych obrazów, które zmuszają czytelnika do uważnej lektury, jednocześnie wciągają go w tragedię, jaką przeżył świat, w nieco romantycznej perspektywie. (z noty wydawcy)
? System Sulta
System Sulta to trzyczęściowa powieść, której akcja rozgrywa się w Polsce w niedalekiej przyszłości. Tytułowy bohater, Michał Sult, jest dobiegającym czterdziestki krakowskim profesorem filozofii. Akcja powieści rozpoczyna się, gdy Sult otrzymuje zaskakujące zlecenie: na potrzeby procesu sądowego, wytoczonego przez sprytnego prawnika Kościołowi katolickiemu, ma wydać ekspertyzę, w której rozstrzygnie, czy Bóg istnieje. // Sult decyduje się powołać siedmioosobową komisję, która wypracuje ekspertyzę. W jej skład oprócz Sulta wejdzie ksiądz (będący równocześnie profesorem fizyki), znany z obrazoburczych poglądów pisarz, psychoterapeuta zajmujący się psychologią religii, oryginalna reżyserka teatralna, lekarka pracująca w hospicjum oraz wyłoniony w programie telewizyjnym idealnie przeciętny Polak. // Ostatnia część ma charakter quasi-sensacyjny. W bardzo krótkim czasie Sult musi odzyskać kontrolę nad komisją, co zmusza go do gorączkowej bieganiny po mieście, spotkań z szeregiem postaci oraz zastosowania półkryminalnych metod. Przy okazji dowiadujemy się, jak głęboko sięgały intrygi prowadzone przez członków komisji, i jak wiele innych osób usiłowało wpływać na jej obrady. (z noty wydawcy)
? Szalejów
Zbiór ściśle powiązanych opowiadań Macieja Bobuli, znakomitego dolnośląskiego poety, które łączy przede wszystkim tytułowe miejsce, wieś w Kotlinie Kłodzkiej, ale także swoisty rodzaj wrażliwości. Wieś, w której mieszkańcy oswajają tożsamościowe rozdarcie na przestrzeni trzech kolejnych pokoleń. Oswajanie odbywa się przez codzienną aktywność, często niezwyczajną, jak to w Kotlinie Kłodzkiej bywa. // Czym jest dolnośląskość i dolnośląska tożsamość i czy w ogóle istnieje? Polska, ale i poniemiecka, i poczeska wieś z jej teraźniejszą mikrospołecznością i wszechobecnymi śladami przeszłości i wpisaniem w krajobraz daje dobry grunt do szukania odpowiedzi na te pytania. Bobula szuka tych odpowiedzi z czułością, przenikliwością i z wielkim literackim kunsztem. //Czy mała wieś daleko od centrum może być centrum kulturalnym, w którym mają miejsce bardzo ważne kulturalne, społeczne i polityczne wydarzenia? Tak, w Szalejowie tak właśnie jest. (z noty wydawcy)
? Transmigracja
„Transmigracja” to kawał historii, szczególnie tej małej, jednostkowej, od dzieciństwa i młodości z wyjściem z lekcji religii, po włóczęgi i ważne spotkania inicjujące, przez dalekie i bliskie podróże, znajdowanie odpowiedzi bez pytań i pytań dla szukających odpowiedzi. To też fascynujący i barwny powrót w lata dziewięćdziesiąte, pierwsze i naste. Ale także przygody, kontestacja i medytacje. Włóczęgi, góry i trampki, ale przede wszystkim morze. Zapachy i kolory. Kiedy poeta sięga po prozę i uparcie, przez lata jednocześnie rozbudowuje i skraca opowieść, dbając o dystans, bywa ciekawie. W tym przypadku jest ciekawie. Autobiografia została wpleciona w bardzo szerokie tło na wielu planach. To właściwie opowieść o tym, jak to się stało, że współczesna Polska jest taka, jaka jest. I jak to się stało, że „my” jednak nie jesteśmy inni. A także o tym, że są skuteczne sposoby na spokój w tym bałaganie. I chyba także w tym pokoleniu. I że jest nadzieja. (z noty wydawcy)
? Weltschmerz Hardcore
Debiut prozatorski Wojciecha Kozielskiego to świadectwo epoki z pierwszej ręki. Jeśli ktoś chciałby zrozumieć, przypomnieć sobie lub poczuć, czym był punk i punk rock dla polskiej kultury i kontrkultury w latach osiemdziesiątych i późniejszych, i czym to smakowało, nie musi już daleko szukać. // Punk w Polsce to fenomen. W czasach, kiedy nie można było właściwie nic, udało się zrobić właściwie wszystko. To powieść o niezgodzie, odwadze i pasji. (z noty wydawcy)
? Zaraz będzie po wszystkim
Jadzia jest osiemdziesięcioletnią pensjonariuszką domu opieki. W miejscu, w którym rytm strzępków życia wyznaczają jedynie posiłki, obchody personelu, wizyty nielicznych już przyjaciół i krewnych oraz oglądanie seriali, nie ma zbyt wielu rozrywek oprócz myślenia. A temu Jadzia oddaje się z całą zawziętością. Swoje losy – przedstawione niechronologicznie – narratorka odsłania przed nami za sprawą retrospekcji. Bohaterka relacjonuje strzępki swojego dzieciństwa przypadającego na drugą wojną światową, dorastania, dawnych, niespełnionych miłości, życia codziennego, pracy w redakcji, wychowania córki i wreszcie trudnych relacji z mężem. W historię Jadzi wplecione są dwie inne opowieści: młodego sanitariusza Tomka i czterdziestoletniej pielęgniarki Agaty. (z noty wydawcy)
? Ze złości
Opowieść o Maksie, chasydzkim książątku, rocznik 1920, żydowskim chłopcu, który bardzo chciał być Polakiem, a także o Franku z młyna, jego polskim przyjacielu, który postanowił zostać Żydem. To historia Polski i Krakowa. Historia poplątana – jak to historia. (z noty wydawcy)
? Buks Molenda
Leszek Libera
[wydawnictwo:]Od Do, 2019
Druga część trylogii o utopku noszącym tytułowe imię i nazwisko. Tutaj Buks, który jest w okresie dojrzewania, w tak zwanych szczenięcych latach, opowiada historie o Polsce, o Śląsku, po śmierci Stalina, oraz o sytuacji w Niemczech Zachodnich, gdzie na tak zwanym Śląsku Zastępczym mieszkają wypędzeni Ślązacy bez Śląska. (z noty wydawcy)
? Cyrkówka Marianna
Anna Fryczkowska
[wydawnictwo:] Świat Książki, 2020
Ona, dziewczyna ze wsi, niegdyś warszawska służąca i on, przedwojenny atleta. Miłość, porozumienie dusz i brawurowy pomysł: w burzliwych powojennych czasach ruszają w cyrkową trasę po wsiach i miasteczkach. Ta podróż potrwa wiele lat i zaprowadzi Mariannę w rejony, jakich istnienia nie podejrzewała. // Anna Fryczkowska odwiedziła archiwa, rozmawiała z dziesiątkami osób, z detektywistyczną pasją studiowała obrazy swojej bohaterki – akrobatki, żony atlety, czarodziejki jarmarków, wreszcie – malarki, jednej z najbarwniejszych artystek ludowych XX wieku. (z noty wydawcy)
? Dodatkowa dusza
Wioletta Grzegorzewska
Wydawnictwo Literackie, 2020
Oparta na faktach poruszająca historia walki o przetrwanie. II wojna światowa. Z pociągu wiozącego Żydów do Treblinki ucieka mężczyzna. Za wszelką cenę pragnie wrócić do Warszawy, by odnaleźć i uratować syna. Julian Brzeziński, który przed wojną był przedsiębiorcą, musi zmierzyć się z dramatyczną sytuacją, w jakiej się znalazł. Nowa tożsamość, ukrywanie się przed dawnymi sąsiadami, którzy mogliby go rozpoznać, ale też obawy o syna Marcina angażującego się w działalność konspiracyjną, mimo że ma zaledwie trzynaście lat… Okupowana stolica, ciągły i wszechobecny strach oraz ogromna determinacja, by przeżyć. Dodatkowa dusza to powieść oparta na prawdziwych, dramatycznych losach ojca i syna, w której czuła więź i bezinteresowne poświęcenie stanowią najwyższe wartości. To też bogato nakreślony portret Warszawy ogarniętej wojennym chaosem. // „Przyjrzałam się portretowi Marcina i nie mogłam zapomnieć Jego szlachetnej i smutnej twarzy. Wydrukowałam sobie Jego zdjęcie i przez kilka dni przyglądałam się mu w osłupieniu, jakby ten trzynastoletni chłopiec o ciemnych oczach był mi kimś bliskim i znanym od dawna. Pomyślałam, że historia Juliana i Marcina musi wypłynąć na światło dzienne i domaga się opowiedzenia" – napisała Wioletta Grzegorzewska. (z noty wydawcy)
? Doktor Bianko i inne opowiadania
Maciek Bielawski
[wydawnictwo:] Książkowe Klimaty, 2020
Bielawski zadebiutował dobrze przyjętymi przez krytykę „Twardymi parapetami” (2016), jest też laureatem nagrody głównej w konkursie na najlepsze opowiadanie, organizowanym przez Międzynarodowy Festiwal Opowiadania. // W prozie Bielawskiego stykamy się ze światem widzianym w mikroskali, z czułością i empatią, która pozwala narratorowi pokazać bohaterów bez wszechobecnego dydaktyzmu czy błyskawicznej, i w związku z tym często niesprawiedliwej, oceny. Bielawski jest uważnym słuchaczem, który wiedzie czytelnika w zupełnie inną stronę, niż się spodziewamy. Z premedytacją wycisza dramaty, a poprzez dobór tematyki: codzienność, prowincjonalność niejako zachęca do pozostawania na uboczu. (z noty wydawcy)
? Halny
Opowiadania zebrane w tomie „Halny” łączy miejsce akcji – Nowa Huta - i środowisko bohaterów. To gangsterzy, dilerzy narkotyków, nieudani muzycy po wyrokach za spowodowanie po pijanemu śmierci kilku osób. Jak napisał Jarosław Rojek, bohaterowie Jarka „snują eposy o skurwionych superbohaterach, rycerskie romanse bez szczęśliwego zakończenia, moralitety bez rozgrzeszającego morału”. Ich wewnętrzne monologi są prawdziwe, także za sprawą języka, brutalnego, wulgarnego, o mocnym, miejscami rapowym rytmie. „Halny” jest portretem miasta, chociaż nie tego kulturalnego, ani nawet tego znanego turystom. (z noty wydawcy)
? Halny
Igor Jarek
Wydawnictwo Nisza, 2020
Opowiadania zebrane w tomie „Halny” łączy miejsce akcji – Nowa Huta - i środowisko bohaterów. To gangsterzy, dilerzy narkotyków, nieudani muzycy po wyrokach za spowodowanie po pijanemu śmierci kilku osób. Jak napisał Jarosław Rojek, bohaterowie Jarka „snują eposy o skurwionych superbohaterach, rycerskie romanse bez szczęśliwego zakończenia, moralitety bez rozgrzeszającego morału”. Ich wewnętrzne monologi są prawdziwe, także za sprawą języka, brutalnego, wulgarnego, o mocnym, miejscami rapowym rytmie. „Halny” jest portretem miasta, chociaż nie tego kulturalnego, ani nawet tego znanego turystom. (z noty wydawcy)
? Historie o ludziach z wolnego wybiegu. Pasty i skity
Shuty Sławomir
[wydawnictwo:] Korporacja Ha!art, 2020
„Pierwszy sezon serialu dokumentującego zielone wieloświaty. Wchodzimy w butach w życie społeczności przemasowionej bez zastanowienia w trakcie jej upadku z kosmicznego drzewa braku czasu i empatii. Zaludniające zielony mixkosmos hominidy mają w pełni wolny wybieg i dostęp do chrupiących suplementów w zestawach śniadaniowych, czasem krwawią. Pasty i skity to gabinet memów, gaf i gifów, studnia formatów, soczysty beef, który rozsmarowany na chlebie codzienności, wywoła chichot czwartej gęstości”. (wypowiedź Ziemowita Szczerka zacytowana w noty wydawcy)
? Jaśmina Berezy
Karolina Jaklewicz
Wydawnictwo Nisza, 2020
Debiutancka, prozatorska książka uznanej malarki Karoliny Jaklewicz, która jest profesorem na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej. // Karolina Felberg napisała: „Dla wielu to będzie krótka książka o zabijaniu, ale dla mnie to opowieść zasadna. Realna. Po ludzku sprawiedliwa. I jak wybory Jaśminy – nieoczywista i nierozstrzygalna”. (z noty wydawcy)
? Klub snów. Opowiadania
Katarzyna Michalczak
Wydawnictwo Cyranka, 2020
Jak być dorosłą, gdy już się dorosło? A jak być dorosłą, kiedy ma się dziewięć lat? To książka o relacjach, których nie ma, ale które bardzo chciałoby się mieć. O kobietach zaskoczonych, że mają doświadczenie. O tym, że miejsce, w którym się wychowamy, podróżuje potem w nas. O małych dziewczynkach w latach 80., które są gnębione, ale zawsze trochę zwyciężają – choćby dorastając. O matkach i córkach. A język jest tu osobnym bohaterem. (z noty wydawcy)
? Lubiewo. Nowe wydanie
Michał Witkowski
[wydawnictwo:] Znak Literanova, 2020
Najgłośniejsza polska powieść po 1989 roku. // „Szalony, anarchiczny, samozwańczy queerowy Dekameron”. (The Observer) // „Pierwsza polska powieść queer, crossoverowy bestseller”. (The Independent) // „Język Witkowskiego lśni jak ciemna podmiejska ulica obmyta deszczem i oświetlona latarniami”. (Frankfurter Allgemeine Zeitung) // „Pulsujący życiem, genialny językowo, wywrotowy portret środowiska homoseksualistów schyłku PRL”. (Polityka) // „Przezabawna, pikantna, błyskotliwa, cierpka opowieść”. (The Guardian) // Książka ukazała się w ponad 30 krajach, m.in. we Francji, w Niemczech, Izraelu, Rosji, Hiszpanii, Szwecji, Holandii, Wielkiej Brytanii. (z noty wydawcy)
? Od jednego Lucypera
Anna Dziewit-Meller
Wydawnictwo Literackie, 2020
Holandia, początek XXI wieku. Katarzyna pracuje na uniwersytecie, wiodąc życie współczesnej emigrantki. Jest samodzielna, wykształcona, ma terapeutę i panią do sprzątania. Wyjeżdżała z kraju z nadzieją na europejskie standardy traktowania, karierę naukową i ucieczkę od rodziny, z której na dobrą sprawę została jej już tylko babcia. Wydaje się więc, że wszystko poszło po jej myśli… Może z wyjątkiem zaburzeń odżywania, z którymi wciąż nie może się uporać. // Śląsk, schyłek lat czterdziestych XX wieku. W chorzowskich zakładach azotowych trwa mordercza walka o realizację planu trzyletniego. W wysiłkach o przyszłość swoją i ludowej ojczyzny nie ustaje Marijka, marząca o tym, by zostać przodownicą pracy. Na jej oczach formuje się nowy świat, w którym postawna dzioucha upatruje szans na awans społeczny, wyrwanie się spod kurateli matki i szczęście u boku ukochanego Alojza. I wszystko wskazuje, że powinno się udać. Do czasu. // Marijka nigdy nie dowie się o istnieniu Kasi, a Kasia natrafi na ślad Marijki przypadkiem, gdy zobaczy tajemniczą postać na fotografii ukrywanej przez babcię. Po latach i pewnej szczególnej rozmowie telefonicznej postanowi zrozumieć dlaczego. Wyruszy do kopalni rodzinnej przeszłości i wieloletnich niedomówień. (z noty wydawcy)
? Ósmy dzień tygodnia / Następny do raju
Marek Hłasko
Wydawnictwo Iskry, 2020
Dwie doskonałe mikropowieści stworzone przez dojrzałego, choć przecież bardzo młodego pisarza. Wykorzystując własne doświadczenia, Hłasko zobrazował tragizm dwóch pokoleń: wojennej młodzieży poszukującej swojego miejsca w socjalistycznym mieście gruzów i boleśnie doświadczonych przez życie degeneratów, szukających schronienia w zatrważająco malowniczej dziczy Kotliny Kłodzkiej. (z noty wydawcy)
? Pamiętnik antybohatera i inne utwory
Kornel Filipowicz
Wydawnictwo Iskry, 2020
W tym wyborze znajdziemy dwa opowiadania, jedną mikropowieść i wiersze Kornela Filipowicza. Wrócił do pisania poezji w latach osiemdziesiątych, ale sam nie chciał nazywać tych utworów wierszami, wolał traktować jej jako prozę wierszowaną. „Niewola” ożyła w ostatnim czasie, krążyła po internecie. Mikropowieść „Pamiętnik antybohatera” z 1961 roku dzisiaj zyskuje nowe znaczenia. W „Egzekucji w ZOO” zwracają uwagę niezwykłe portrety zwierząt, nawet życie muchy u Filipowicza warte jest namysłu, jak w „Ostatnim słowie oskarżonego”. A opowiadanie „Nike” to sen o wolności i nadziei. Te utwory wchodzą w sam środek dzisiejszych sporów i lęków. Czyta się je tak, jakby były pisane dla nas, bo jak się okazuje, Filipowicz dobrze nas znał. (z noty wydawcy)
? Pisma. Tom 1
Opowiadania, publicystyka, krytyka
Czesław Straszewicz
Wydawnictwo Arcana, 2020
Pierwszy tom „Pism” zawiera niedrukowane od ponad 80 lat, często nieznane opowiadania, krytykę literacką oraz publicystykę Czesława Straszewicza. Jest próbą zapełnienia swego rodzaju białej plamy w obrazie autora „Turystów z bocianich gniazd”, ale także literatury międzywojennej. Jest to również próba weryfikacji tej twórczości, kiedyś budzącej wielkie zainteresowanie i równie wielkie nadzieje, a czasem też spory, a potem zapomnianej. (z noty wydawcy)
? Pisma. Tom 2
Powieści. Publicystyka powojenna
Czesław Straszewicz
Wydawnictwo Arcana, 2020
„Drugi tom oprócz paru utworów fikcjonalnych (proza narracyjna, dramat) koncentruje się na formach publicystycznych. Tradycyjnie zakłada się, że są one orzekaniem o rzeczywistości adekwatnie, intencjonalnie [...] słowem – bardziej dosłownie i z roszczeniem prawdziwościowym w przeciwieństwie do fikcji literackiej. Dlatego tom drugi ma walory poznawcze nie tylko w sensie metaliterackim, lecz także w znaczeniu bezpośrednim, pozwala bowiem na wgląd w realia społeczno-historyczne”. (Z recenzji prof. Doroty Heck, cyt. za notą wydawcy)
? Portrecista psów
Wojciech Chamier-Gliszczyński
Wydawnictwo Czarne, 2020
Wczesne lata dwudzieste, Pomorze, pogranicze polsko-niemieckie. Tuż po odzyskaniu przez Polskę niepodległości złodziejce, paserce i morderczyni udaje się przejąć nieczynny zakład fotograficzny. Zatrudnia w nim młodego Niemca Martina, chłopaka, który ma nietypową pasję – zawodowo fotografuje psy, najchętniej martwe, bo tylko wtedy może je uchwycić w idealnej ostrości. Gdy właścicielka atelier odkrywa, że Martin jest również zafascynowany kobiecym ciałem, wpada na pomysł, jak wykorzystać jego talent fotograficzny dla dodatkowego zarobku. Traktuje młodzieńca jak syna i wszystko szłoby świetnie, gdyby nie zawiłości ludzkiego charakteru i fakt, że z rodziną, zwłaszcza tą mafijną, najlepiej wychodzi się, nomen omen, na zdjęciach. // Wojciech Chamier-Gliszczyński w swoim brawurowym debiucie z lekkością prowadzi czytelnika przez półświatek międzywojnia, doprawiając całą historię solidną dawką humoru i groteski. (z noty wydawcy)
? Przemiany
Bolesław Prus
[wydawnictwo:] Avia Artis, 2019
Niedokończona powieść Bolesława Prusa, nad którą prace przerwała śmierć autora. (z noty wydawcy)
? Sedan
Paweł Hertz
Państwowy Instytut Wydawniczy, 2020
Paweł Hertz (1918-2001) – pisarz, poeta, tłumacz i wydawca, przez wiele lat związany z Państwowym Instytutem Wydawniczym – jedna z najważniejszych postaci polskiej kultury i humanistyki XX wieku. Autor przeszło dziesięciu tomów poetyckich i ponad 15 eseistycznych. Tłumaczył m.in. twórczość Lwa Tołstoja, Iwana Turgieniewa, Anatola France’a, Marcela Prousta, Jacoba Burckhardta, Hugo von Hofmannsthala; redakcyjnie opracowywał dzieła wybrane m.in. Aleksandra Puszkina, Fiodora Dostojewskiego, Zygmunta Kraińskiego, czy Juliusza Słowackiego. // Sedan jest jedynym zbiorem autobiografizowanych opowiadań Pawła Hertza, zbiorem, przedstawiającym czasy przedwojenne, wojenne i nową powojenną rzeczywistość. Jest to opis upadku i wewnętrznej destrukcji świata kultury mieszczańskiej. W tej przejmującej opowieści o nieistniejącej epoce, przedmiotach i ludziach, którzy przeminęli, stali się wręcz niewyraźnym wspomnieniem, Hertz ukrył wiele kluczy i niejasnych obrazów, które zmuszają czytelnika do uważnej lektury, jednocześnie wciągają go w tragedię, jaką przeżył świat, w nieco romantycznej perspektywie. (z noty wydawcy)
? System Sulta
Maciej Miłkowski
Wydawnictwo Nisza, 2019
System Sulta to trzyczęściowa powieść, której akcja rozgrywa się w Polsce w niedalekiej przyszłości. Tytułowy bohater, Michał Sult, jest dobiegającym czterdziestki krakowskim profesorem filozofii. Akcja powieści rozpoczyna się, gdy Sult otrzymuje zaskakujące zlecenie: na potrzeby procesu sądowego, wytoczonego przez sprytnego prawnika Kościołowi katolickiemu, ma wydać ekspertyzę, w której rozstrzygnie, czy Bóg istnieje. // Sult decyduje się powołać siedmioosobową komisję, która wypracuje ekspertyzę. W jej skład oprócz Sulta wejdzie ksiądz (będący równocześnie profesorem fizyki), znany z obrazoburczych poglądów pisarz, psychoterapeuta zajmujący się psychologią religii, oryginalna reżyserka teatralna, lekarka pracująca w hospicjum oraz wyłoniony w programie telewizyjnym idealnie przeciętny Polak. // Ostatnia część ma charakter quasi-sensacyjny. W bardzo krótkim czasie Sult musi odzyskać kontrolę nad komisją, co zmusza go do gorączkowej bieganiny po mieście, spotkań z szeregiem postaci oraz zastosowania półkryminalnych metod. Przy okazji dowiadujemy się, jak głęboko sięgały intrygi prowadzone przez członków komisji, i jak wiele innych osób usiłowało wpływać na jej obrady. (z noty wydawcy)
? Szalejów
Maciej Bobula
Wydawnictwo J, 2020
Zbiór ściśle powiązanych opowiadań Macieja Bobuli, znakomitego dolnośląskiego poety, które łączy przede wszystkim tytułowe miejsce, wieś w Kotlinie Kłodzkiej, ale także swoisty rodzaj wrażliwości. Wieś, w której mieszkańcy oswajają tożsamościowe rozdarcie na przestrzeni trzech kolejnych pokoleń. Oswajanie odbywa się przez codzienną aktywność, często niezwyczajną, jak to w Kotlinie Kłodzkiej bywa. // Czym jest dolnośląskość i dolnośląska tożsamość i czy w ogóle istnieje? Polska, ale i poniemiecka, i poczeska wieś z jej teraźniejszą mikrospołecznością i wszechobecnymi śladami przeszłości i wpisaniem w krajobraz daje dobry grunt do szukania odpowiedzi na te pytania. Bobula szuka tych odpowiedzi z czułością, przenikliwością i z wielkim literackim kunsztem. //Czy mała wieś daleko od centrum może być centrum kulturalnym, w którym mają miejsce bardzo ważne kulturalne, społeczne i polityczne wydarzenia? Tak, w Szalejowie tak właśnie jest. (z noty wydawcy)
? Transmigracja
Radosław Wiśniewski
Wydawnictwo J, 2020
„Transmigracja” to kawał historii, szczególnie tej małej, jednostkowej, od dzieciństwa i młodości z wyjściem z lekcji religii, po włóczęgi i ważne spotkania inicjujące, przez dalekie i bliskie podróże, znajdowanie odpowiedzi bez pytań i pytań dla szukających odpowiedzi. To też fascynujący i barwny powrót w lata dziewięćdziesiąte, pierwsze i naste. Ale także przygody, kontestacja i medytacje. Włóczęgi, góry i trampki, ale przede wszystkim morze. Zapachy i kolory. Kiedy poeta sięga po prozę i uparcie, przez lata jednocześnie rozbudowuje i skraca opowieść, dbając o dystans, bywa ciekawie. W tym przypadku jest ciekawie. Autobiografia została wpleciona w bardzo szerokie tło na wielu planach. To właściwie opowieść o tym, jak to się stało, że współczesna Polska jest taka, jaka jest. I jak to się stało, że „my” jednak nie jesteśmy inni. A także o tym, że są skuteczne sposoby na spokój w tym bałaganie. I chyba także w tym pokoleniu. I że jest nadzieja. (z noty wydawcy)
? Weltschmerz Hardcore
Wojciech Kozielski
Wydawnictwo J, 2020
Debiut prozatorski Wojciecha Kozielskiego to świadectwo epoki z pierwszej ręki. Jeśli ktoś chciałby zrozumieć, przypomnieć sobie lub poczuć, czym był punk i punk rock dla polskiej kultury i kontrkultury w latach osiemdziesiątych i późniejszych, i czym to smakowało, nie musi już daleko szukać. // Punk w Polsce to fenomen. W czasach, kiedy nie można było właściwie nic, udało się zrobić właściwie wszystko. To powieść o niezgodzie, odwadze i pasji. (z noty wydawcy)
? Zaraz będzie po wszystkim
Grzegorz Uzdański
[seria:] Archipelagi
Wydawnictwo W.A.B, 2019
Jadzia jest osiemdziesięcioletnią pensjonariuszką domu opieki. W miejscu, w którym rytm strzępków życia wyznaczają jedynie posiłki, obchody personelu, wizyty nielicznych już przyjaciół i krewnych oraz oglądanie seriali, nie ma zbyt wielu rozrywek oprócz myślenia. A temu Jadzia oddaje się z całą zawziętością. Swoje losy – przedstawione niechronologicznie – narratorka odsłania przed nami za sprawą retrospekcji. Bohaterka relacjonuje strzępki swojego dzieciństwa przypadającego na drugą wojną światową, dorastania, dawnych, niespełnionych miłości, życia codziennego, pracy w redakcji, wychowania córki i wreszcie trudnych relacji z mężem. W historię Jadzi wplecione są dwie inne opowieści: młodego sanitariusza Tomka i czterdziestoletniej pielęgniarki Agaty. (z noty wydawcy)
? Ze złości
Irek Grin
Wydawnictwo EMG, 2020
Opowieść o Maksie, chasydzkim książątku, rocznik 1920, żydowskim chłopcu, który bardzo chciał być Polakiem, a także o Franku z młyna, jego polskim przyjacielu, który postanowił zostać Żydem. To historia Polski i Krakowa. Historia poplątana – jak to historia. (z noty wydawcy) 