? Amerykańska szkoła pisania
Elizabeth Bishop
[seria:] Proza
[wydawnictwo:] Biuro Literackie, 2020
Wybór obejmuje najważniejsze teksty prozatorskie Elizabeth Bishop, które ukazały się w formie książkowej dopiero po jej śmierci i stanowią istotne dopełnienie jej twórczości poetyckiej. Bohaterów tych imponujących klarownością opowiadań i szkiców łączy poczucie wyobcowania, ale też umiejętność intensywnego doświadczania dziwności świata.
W swych autobiograficznych wspomnieniach autorka rozprawia się – o wiele bardziej otwarcie niż w wierszach – z demonami przeszłości, ale też okazuje się uważną, wyczuloną na detal obserwatorką pejzaży, zdarzeń, ludzi i ich dzieł. I choć ostatecznie to poezja uczyniła Bishop jedną z najważniejszych amerykańskich autorek XX wieku, to w pisanych przez nią w ciągu czterech dekad prozach odnajdziemy zapis nie mniej fascynujących literackich światów. (z noty wydawcy)
? Blaszany bębenek
Günter Grass
[wydawnictwo:] Vis-a-Vis Etiuda, 2020
Powieść z jednej strony groteskowa, z drugiej czasem skrajnie naturalistyczna, napisana w niezwykłym, niepodrabialnym stylu. Jej głównym bohaterem jest Oskar Matzerath wychowany w trzech kulturach. Kaszubów reprezentuje matka Agnes, a czy jego ojcem był faktycznie Niemiec Alfred Matzerath, czy też wielka miłość jego matki, Polak Jan Broński, tego do końca nie wiadomo. A losy Niemców i Polaków, a także Kaszubów przeplatają się tu ze sobą, bo to przecież historia nierozerwalnie związana z Wolnym Miastem Gdańskiem i z rodzącym się, dojrzewającym i wybuchającym faszyzmem, aż po jego nieuchronny upadek. Po beztroskim dzieciństwie Oskara przeżywamy więc wraz z nim Kryształową Noc, Obronę Poczty Gdańskiej ale i koniec hitleryzmu, wkroczenie wojsk sowieckich do Gdańska, ucieczkę Niemców i początki nowych Niemiec – Republiki Federalnej Niemiec. A wszystko to oczami Oskara, który postanowił nie rosnąć w wieku 3 lat (w dalszej części książki postanawia urosnąć jeszcze o 30 cm do 121), ale oczywiście był niezwykle sprawnym umysłowo obserwatorem tego, co dzieje się wokół. (z noty wydawcy).
? Idąc rakiem
Günter Grass
[wydawnictwo:] Vis-a-Vis Etiuda, 2020
? Całusy Lenina
Yan Lianke
[seria:] Proza Dalekiego Wschodu
Państwowy Instytut Wydawniczy, 2020
Leszek Kołakowski, wybitny filozof i autorytet niechętnie mówiący o życiu prywatnym. Znawca chrześcijaństwa i filozofii religii do końca życia pozostający poza Kościołem. Pierwszy laureat amerykańskiej Nagrody im. Johna Klugego nazywanej filozoficznym Noblem. Pozbawiony w PRL-u prawa nauczania opuścił w 1968 roku Polskę, by wkrótce zostać profesorem prestiżowego All Souls College w Oxfordzie. // Po jego śmierci Zbigniew Mentzel dotarł do bogatych archiwów udostępnionych przez rodzinę. Dzięki temu mógł opowiedzieć historię fascynującego człowieka, którego przenikliwości bał się Gomułka i partyjni towarzysze. // Napisane przez Kołakowskiego „Tezy o nadziei i beznadziejności” w latach 70. stały się głównym źródłem intelektualnej inspiracji dla rodzącej się w Polsce opozycji demokratycznej, a „Główne nurty marksizmu” pozostają jedną z najważniejszych książek XX wieku. (z noty wydawcy)
? Christine. Powieść o Krystynie Skarbek
Vincent V. Severski
[wydawnictwo:] Osnova, 2019
? Czarna matka ziemia
Kristian Novak
[wydawnictwo:] Fundacja Pogranicze, 2020
Przejmujące studium dziecka, kruchego, naznaczonego okrucieństwem i dojmującą samotnością, obsesyjnym poczuciem winy i straty, rozpaczliwym pragnieniem przynależności i powtarzającym się wciąż na nowo odrzuceniem. // Losy młodego pisarza w momencie kryzysu tożsamości i rozpadu związku z ukochaną osobą zanurzone są w realiach współczesnego Zagrzebia oraz chorwacko-słoweńskiego pogranicza u schyłku Jugosławii i na progu wojny. Po latach patologicznych kłamstw i ucieczek w wyobraźnię powracają wspomnienia traumatycznego dzieciństwa. // Novak splata intymną (w sporej mierze autobiograficzną) opowieść z miejscowymi legendami i wierzeniami. Tworzy wciągający „wiejski noir” i „međimurskie Twin Peaks”, melancholijną antybajkę z elementami fantastyki i horroru. (z noty wydawcy)
? Okudżawa. Życie, piosenki, legenda
Dmitrij Bykow
[wydawnictwo:] Prószyński Media, 2020
Autorka „Ukochanego równania profesora” powraca w innej, mrocznej odsłonie. Ogawa przedstawia życie zwykłych ludzi, demaskując drzemiącą w nich żądzę i utajone okrucieństwo. Mistrzowsko zaciera granice między zbiorem opowiadań a powieścią. Bohaterowie pozornie niezwiązanych ze sobą historii są świadkami tych samych zdarzeń, mijają się w tych samych miejscach. (z noty wydawcy)
? Historie z ojczyzny
Ayfer Tunç
[seria:] Tureckie Klimaty
[wydawnictwo:] Książkowe Klimaty, 2020
Ayfer Tunç w swojej książce poszukuje odpowiedzi na pytania: Czym jest ojczyzna? Co jest istotą narodu? Czy wspólne pochodzenie łączy, czy raczej dzieli – i czym właściwie jest owo wspólne pochodzenie? Autorka stara się stworzyć portret socjologiczny społeczeństwa tureckiego w całej jego różnorodności. Poprzez historie zwykłych ludzi ukazuje jego mentalność, zalety i wady, nie waha się przy tym poruszać tematów wstydliwych czy niewygodnych. Nie ukrywa niechlubnych wydarzeń. Nie ocenia, nie krytykuje i nie chwali, pozostawiając czytelnikowi miejsce na własne przemyślenia. (z noty wydawcy)
? Legenda o języku
Pavol Rankov
[wydawnictwo:] Książkowe Klimaty, 2020
Czechosłowacja na początku lat siedemdziesiątych. Smutna i szara, tuż po wkroczeniu do kraju wojsk Układu Warszawskiego i stłumieniu Praskiej Wiosny. Główny bohater, Tomáš, z pochodzenia Słowak, właśnie zaczyna studiować historię na Uniwersytecie Karola w Pradze. Opiekunem pierwszego roku jest młody komunistyczny karierowicz, adiunkt Šindelář. Bohaterem jego zajęć zostaje Jan Nepomucen, którego charakterystyczny pomnik wyróżnia się na praskim moście Karola. // Tomáš wraz z trójką nowo poznanych dziewiętnastoletnich studentów – Tánią, Martinem i Klárą – zaczynają zgłębiać kwestię legendy o języku Jana Nepomucena oraz poznawać inne wydarzenia i postaci sprzed wieków. Nie są świadomi, że ich aktywnością zainteresowała się czechosłowacka Służba Bezpieczeństwa. // Rankov w swojej powieści pokazuje, że mroczne czasy średniowiecza i komunizmu mają ze sobą o wiele więcej wspólnego, niż to się wydaje. (z noty wydawcy)
? Łowczyni
Kate Quinn
[wydawnictwo:] Mando, 2020
Głównymi bohaterkami powieści jest kilka kobiet. Jedną z nich jest Nina Markova, która zawsze marzyła o lataniu. W momencie ataku nazistów na Związek Radziecki podejmuje ona ogromne ryzyko i dołącza do Nocnych Wiedźm – pułku bombowców, w skład którego wchodzą tylko panie. W czasie jednej z akcji Nina ląduje za linią wroga, nad jeziorem Rusałka pod Poznaniem, gdzie poznaje kobietę nazywaną Łowczynią. // Poznasz też nastoletnią Jordan McBride – fotografkę, która poznaje nową narzeczoną swojego ojca. Początkowo jest nią zachwycona, ale Jordan krok po kroku odkrywa jej przerażające tajemnice. Kim naprawdę jest Anneliese? // Jeśli oczekujesz książki, która poruszy Cię do głębi, to dobrze trafiłeś. Taka właśnie jest Łowczyni Kate Quinn. Wstrząśnie ona Tobą na różnych poziomach. Poznasz historie ludzi, którym los zgotował piekło na ziemi. Walczyli z przeciwnościami, doświadczali bólu, ale i w ich życiu pojawiały się pozytywne sytuacje. Odkrywaj na kolejnych kartkach powieści tajemnice, które spowodują, że włosy zaczną Ci się jeżyć na głowie. Odkryj, kim była prawdziwa Łowczyni i dlaczego z pozycji łowcy sama stała się zwierzyną? (z noty wydawcy)
? Migracje
Charlotte McConaghy
Wydawnictwo Czarna Owca, 2020
Franny Stone zawsze była wędrowczynią. Kiedy jej ukochana dzika przyroda zaczyna znikać, Franny przybywa do odległej Grenlandii z jedną misją: znaleźć ostatnie na świecie stado rybitw popielatych i wyruszyć za nimi na ich ostatnią migrację. Przekonuje Ennisa Malone´a, kapitana statku Saghani, aby wziął ją na pokład, i zjednuje sobie ekscentrycznych członków jego załogi obietnicą, że śledzone przez nią ptaki zaprowadzą ich do ryb. // W miarę jak Saghani zmierza na południe, nowi towarzysze Franny zaczynają rozumieć, że skrywa ona wiele mrocznych tajemnic: nocne lęki, niewysłane listy i obsesję, która nakazuje jej ścigać rybitwy za wszelką cenę. Kiedy historia jej przeszłości zaczyna się odsłaniać, Ennis z załogą muszą zadać sobie pytanie, za czym tak naprawdę podąża Franny... i przed czym ucieka. // „Migracje” są zarówno odą na cześć naszego zagrożonego świata, jak i zapierającą dech w piersiach, wciągającą opowieścią o tym, jak daleko jesteśmy w stanie się posunąć dla ludzi, których kochamy. (z noty wydawcy)
? Mój Michael
Amos Oz
Dom Wydawniczy Rebis, 2020
Studentka literatury hebrajskiej Hannah poznaje studenta geologii Michaela. Pobierają się, dość szybko jednak – mimo udanego małżeństwa i macierzyństwa – Hannah zaczyna odczuwać pustkę, ucieka w marzenia senne. Pojawiają się w nich bliźniacy, jej towarzysze zabaw z dzieciństwa, raz jako wybawcy, innym razem – oprawcy. Oz mistrzowsko maluje postępujący rozpad małżeństwa, wyrafinowanie delikatną kreską, z wyczuciem, ukazując zarazem panoramę Jerozolimy lat pięćdziesiątych XX wieku. Powieść (uznaną przez krytykę za izraelską „Panią Bovary”) przetłumaczono na kilkadziesiąt języków, na jej podstawie powstał amerykańsko-izraelski film „Michael Sheli”. (z noty wydawcy)
? Mój rok relaksu i odpoczynku
Ottessa Moshfegh
Wydawnictwo Pauza, 2020
Bohaterka powieści, młoda Amerykanka, jest piękna, chuda, świetnie wykształcona i zamożna. Na pierwszy rzut oka powinna być też szczęśliwa, ale nie jest. Mamy rok 2000, za chwilę początek nowego tysiąclecia, gospodarka kwitnie i wszystko mogłoby się układać idealnie, jednak tylko długi odpoczynek i odcięcie się od rzeczywistości dają bohaterce nadzieję na dalsze normalne życie. // Jest to opowieść o niemożliwej do przezwyciężenia samotności i braku radości życia pomimo tego, że na pozór wszystkie okoliczności sprzyjają dobrej i wygodnej przyszłości bohaterki tej historii. W ciągłej pogoni za kimś lub za czymś, co da nam szczęście, warto się zatrzymać na chwilę i zastanowić nad sobą. (z noty wydawcy)
? Niewinni
Ioana Pârvulescu
[wydawnictwo:] EMG, 2020
Powojenna Rumunia, Siedmiogród, Braszów. Idylliczna kraina dzieciństwa, w którą wdziera się komunizm, a pamięć wielokulturowej i wielojęzycznej Europy Środkowej przechowywana jest jedynie w opowieściach rodziców i dziadków. Wielopokoleniowy dom i jego tajemnice, wypełniane wyobraźnią dzieci. Przygody przeżywane wraz z bohaterami Vernea i Maya. Próba zachowania niewinnego zdziwienia i naiwności w świecie, który już nigdy nie będzie synonimem trwałości i bezpieczeństwa. // W starym, prawdopodobnie siedemnastowiecznym domu zamieszkuje ośmioro dorosłych i czworo dzieci. Dom z ulicy Majakowskiego (dawnej i przyszłej ulicy Świętego Jana) nie jest dla Any zwykłym domem. Jest całym światem. Przechowuje opowieści sprzed wojny, jest sceną przygód, które spotykają mieszkańców, martwi się o każdego z nich, a dla bohaterki jest także przyjacielem i nauczycielem, skrywającym wiele tajemnic z przeszłości. (z noty wydawcy)
? Ostatnie lato rozumu
Tahar Djaout
[wydawnictwo:] Claroscuro, 2020
Opowieść o księgarzu, który podejmuje samotną walkę w obronie słowa. W kraju, w którym do władzy dochodzi Bractwo Straży, radykalna partia konserwatywna usiłująca podporządkować każdą sferę życia surowym prawom teologicznym, żadne dzieło człowieka nie może konkurować z dziełem Stworzenia. Sztuka i literatura, uważane wcześniej za skarby cywilizacji, stają się teraz obiektami pogardy. Boualem Yekker opiera się nowemu reżimowi, czyniąc ze swojej księgarni ostatnią linię oporu. Czytelnik balansuje między światem księgarza – jego pragnieniami, pasją do literatury i wspomnieniami utraconego życia – a rzeczywistością pełną przemocy fizycznej i prawnej, w której Yekker musi trwać. // Na powstanie książki zasadniczy wpływ miał zamach na jej autora, Tahara Djaouta, przed jego domem w Algierze. (z noty wydawcy)
? Pierwsza osoba liczby pojedynczej
Haruki Murakami
Wydawnictwo MUZA S.A., 2020
Tajemnicza płyta Charliego Parkera, małpa mówiąca ludzkim głosem i liczne wspomnienia dawnych kochanek. W nowym zbiorze opowiadań Harukiego Murakamiego czytelnicy znajdą znane i lubiane motywy jego twórczości: tęsknotę za tym, co minęło, rozważania o muzyce, miłości oraz sensie życia. Autor wspomina lata studenckie, dawne dziewczyny, fascynacje i niezwykłe przeżycia, do których ciągle powraca myślami. (z noty wydawcy)
? Powitanie rady nadzorczej
Peter Handke
[wydawnictwo:] Eperons-Ostrogi, 2020
[Tak rekomenduje prozę noblisty krytyk Ulf Heise:]„Handke zawsze wyróżniał się doskonałym stylem, (…) zasługuje na miano zaklinacza języka. Zarzuciwszy za młodu starszym kolegom «impotencję opisu», sam wyrósł na giganta sztuki opisowej, mistrza języka, który włada nieograniczonym zasobem słownictwa. Z wirtuozerią posługuje się także gramatyką. Struktury jego zdań są imponujące, a swoją różnorodnością przypominają struktury obecne w dziełach Tomasza Manna. Dla mnie – i z tą pochwałą zgadzam się bez jakichkolwiek zastrzeżeń – Handke jest jednym z ostatnich, jeśli nie ostatnim, wielkim niemieckim komentatorem naszej epoki. Obecnie nie ma nikogo, kto byłby w stanie dorównać mu stylem. W tej kwestii panuje milcząca zgoda”. (z noty wydawcy)