Język polskiJęzyk angielskiJęzyk francuskiJęzyk ukraińskiJęzyk niemieckiJęzyk migowy

 

Książki mają wielką moc. Tak wielką, że niektórzy zrobią wszystko, by ograniczyć ich wpływ – posuną się nawet do morderstwa. Wiele znanych dzieł z różnych powodów (religijnych, obyczajowych czy politycznych) uznawano za książki zakazane. Więcej w kolejnej porcji ciekawostek literackich!
  1. „Malowany ptak”, Jerzy Kosiński
Książka napiętnowana w Polsce za krytyczny stosunek autora wobec kraju i epatowanie makabrą. Z biegiem lat kontrowersje wokół powieści nie maleją – istnieją przypuszczania, że „Malowany ptak” jest plagiatem albo przynajmniej (sic!) został napisany z pomocą tzw. ghostwriterów.
 
  1. „Rok 1984”, George Orwell
Książka znalazła się na liście zakazanych w ZSRR m.in. za treści o charakterze seksualnym, z kolei w Stanach Zjednoczonych wielokrotnie postulowano wykreślenie tytułu ze szkolnych bibliotek z powodu… prokomunistycznego wydźwięku.
 
  1. „Szatańskie wersety”, Salman Rushdie
Inspirowana biografią Mahometa książka godzi w uczucia religijne wielu wyznawców islamu. Dlatego w wielu muzułmańskich krajach zakazane jest jej rozpowszechnianie. Na skutek ogłoszenia odpowiedniej fatwy w 1991 roku japoński tłumacz książki Hitoshi Igarashi został zamordowany.
 
  1. „Buszujący w zbożu”, J.D. Salinger
Dziś to lektura szkolna w wielu krajach, jednak nie zawsze tak było. Okrzyknięty jedną z najbardziej napiętnowanych książek amerykańskich „Buszujący w zbożu” do 1982 był uznawany za nieodpowiednią lekturę dla młodzieży z powodu wulgarności, promowania używek i dewaluacji wartości rodzinnych.
 
  1. „Zabić drozda”, Harper Lee
Uhonorowana nagrodą Pulitzera powieść opowiadająca o problemie uprzedzeń i rasizmu w małych społecznościach była wielokrotnie wycofywana z bibliotek przez wzgląd na rasistowskie obelgi pojawiające się na jej stronach (takie jak np. określenie „nigger”).
 
  1. „Ulisses”, James Joyce
Arcydzieło literatury światowej na początku szokowało swoją „nieprzyzwoitością” oraz luźnym podejściem do kwestii obyczajowych. Z czasem doceniono jednak nowatorską wówczas technikę narracji, jakim był strumień świadomości. Dziś nikt nie wyobraża sobie, by zakazywać czytania „Ulissesa”!
 
  1. „451 stopni Fahrenheita”, Ray Bradbury
Powieść o cenzurze jak na ironię padła ofiarą tejże w Stanach Zjednoczonych, gdzie kilkukrotnie uznano, że książka jest zbyt obsceniczna. Jeden z ciekawszych incydentów z tym związanych miał miejsce w 1992 roku, kiedy w kalifornijskiej szkole uczniom wręczono kopie tekstu i z zamazanymi na czarno wulgaryzmami.
 
  1.  „Archipelag GUŁag”, Aleksander Sołżenicyn
Świadectwo zbrodniczej działalności systemu komunistycznego, za które Sołżenicyn został wydalony z ojczyzny, przez długi czas w ZSRR funkcjonowało jedynie w obiegu podziemnym. Oficjalnie wydanie miało miejsce dopiero w roku 1989 – 16 lat po premierze na Zachodzie.
 
  1. „Rzeźnia numer 5”, Kurt Vonnegut
Znana antywojenna powieść łącząca w sobie opis autentycznych wydarzeń z czasów II wojny światowej z elementami absurdu, satyry i science fiction. Choć trudno w to uwierzyć, w wielu miejscach w Stanach Zjednoczonych jej kopie były rytualnie palone z powodu obrazoburczych treści.
 
  1. „Cierpienia młodego Wertera”, Joha.n Wolfgang Goethe
Jedno z najpopularniejszych dzieł epoki preromantyzmu budziło niepokój, ponieważ po jego wydaniu pojawiły się przypadki daleko posuniętego naśladownictwa – aż do samobójstwa. Książka została zakazana m.in. we Włoszech i Danii. Co ciekawe, w Polsce w 2007 roku tytuł trafił do tzw. indeksu Giertycha.