Kto stał za erotyczną powieścią-prowokacją, która pod koniec lat 60. XX wieku podbiła amerykański rynek wydawniczy? Na czyich podrobionych pismach przez tysiąc lat opierała się chrześcijańska myśł teologiczna? Dlaczego jakikolwiek pisarz miałby udawać, że pochodzi z patologicznej rodziny?
Na te i inne pytania znajdziecie odpowiedzi w kolejnej części literackich ciekawostek!
Na te i inne pytania znajdziecie odpowiedzi w kolejnej części literackich ciekawostek!
-
W XVIII wieku ogromną popularność zdobyły tzw. „Pieśni Osjana”. Wierzono, że jest to zbiór średniowiecznych poematów celtyckich przetłumaczony na angielski przez Jamesa Macphersona. Cykl wywarł ogromny wpływ na literaturę romantyczną, szczególnie niemiecką (nawiązania do niego można znaleźć np. w „Cierpieniach młodego Wertera”). Dziś wiadomo że Macpherson napisał własne teksty, jedynie bazując na zebranych przez siebie legendach.
-
Jednym z najdłużej trwających fałszerstw literackich były teksty greckiego pisarza z przełomu V i VI wieku, który podawał się za Dionizego Areopagitę, ucznia Apostoła Pawła. Jego pisma przez prawie tysiąc lat traktowane były jako autentyczne i odcisnęły piętno na teologii chrześcijańskiej. Z myśli pseudo-Dionizego czerpali inspirację m.in. Dante, opisując swój Raj, oraz św. Jan od Krzyża.
-
W 1903 roku w Rosji ukazały się „Protokoły Mędrców Syjonu” opisujące rzekome plany przejęcia władzy nad światem przez Żydów. Choć do dziś wiele środowisk antysemickich uważa, że spisek jest prawdziwy, tekst powstał na zlecenie cara Mikołaja II w celu obarczenia społeczności żydowskiej odpowiedzialnością za ówczesne problemy polityczne i społeczne Rosji.
-
„Naked Came the Stranger” to amerykańska powieść erotyczna, która cieszyła się ogromną popularnością po jej wydaniu w 1969 roku. Początkowo myślano, że autorką jest Penelope Ashe, szybko jednak do napisania książki przyznała się grupa dziennikarzy pod przewodnictwem Mike’a McGrady’ego. Celem zabiegu było dowiedzenie, jak bardzo zepsuta stała się kultura amerykańska.
-
Onomakritos to jeden z pierwszych twórców mistyfikacji literackich. Żył na przełomie VI i V wieku p.n.e. Zgodnie z relacją Herodota zlecono mu uporządkowanie przepowiedni Muzajosa. Został on wygnany z Aten, kiedy poeta Lasos z Hermione udowodnił mu fałszerstwo. Przewiną Onomakritosa było dodawanie własnych wyroczni do zbioru proroctw Muzajosa.
-
Poematy Erna Malleya to najgłośniejsza mistyfikacja w historii literatury australijskiej. W 1944 roku redaktor magazynu „Angry Penguins” opublikował zbiór wierszy nieznanego poety, będąc pod wrażeniem jego talentu. Wkrótce wyszło na jaw, że pod nazwiskiem Malleya kryją się James McAuley i Harold Stewart – konserwatyści, chcący pokazać, że tzw. nowatorstwo jest bezsensowne. Plan zawiódł: poematy Malleya są do dziś bardziej poczytne od ich „prawdziwych” wierszy.
-
W 2008 roku w USA ukazała się książka Margaret B. Jones „Love and Consequences: A Memoir of Hope and Survival” stanowiąca świadectwo dorastania w środowisku pełnym przemocy fizycznej i psychicznej. Autorkę zdemaskowała jej siostra – Margaret Seltzer (bo takie było jej prawdziwe nazwisko) w rzeczywistości dorastała w dobrobycie i otrzymała solidną edukację, ukończyła też kurs kreatywnego pisania!
-
W 1983 roku niemiecki magazyn ilustrowany „Der Stern” zapowiedział opublikowanie nieznanych, obszernych dzienników napisanych przez Adolfa Hitlera w latach 1932–1945. Rzekome pamiętniki, zakupione za sumę 9,9 mln marek, okazały się mistyfikacją reportera Sterna Gerda Heidemanna oraz fałszerza Konrada Kujaua. Obydwu skazano na karę 4 lat więzienia.
-
„Zakonnica” to fałszywy pamiętnik mniszki napisany przez Denisa Diderota w celu wyrażenia własnych poglądów w sprawie zakonów i ich pozycji we współczesnym mu społeczeństwie. Zdobywając materiały, pisarz prowadził korespondencję z markizem de Croismare, o którym wiedział, że ten interesuje się młodą kobietą ubiegającą się o przeniesienie do stanu świeckiego.
- W 1996 roku artykuł amerykańskiego fizyka Alana Sokala „Transgresja granic: ku transformatywnej hermeneutyce kwantowej grawitacji” trafił do prestiżowego czasopisma i zyskał wiele pozytywnych recenzji. W rzeczywistości była to jednak parodia służąca wykazaniu skrajnych nadużyć, jakich dopuszczają się intelektualiści z obszaru humanistyki, stosując pojęcia z zakresu nauk ścisłych. Sokal wydał też książkę o wymownym tytule „Modne bzdury”.
