KWIECIEŃ 2021
? Amerykańskie lato. Depesze z ulic Chicago
Alex Kotlowitz
Wydawnictwo Czarne, 2021
Dziennikarz Alex Kotlowitz postanowił opisać chicagowskie lato 2013 roku. Chociaż jak na tamtejsze standardy był to okres stosunkowo spokojny, statystyki i tak przerażają: od kul zginęły sto siedemdziesiąt dwie osoby, a niemal siedmiokrotnie więcej zostało rannych. Do większości aktów przemocy doszło w biednych częściach miasta, bo to właśnie tam, wśród opuszczonych i zrozpaczonych, agresja wydaje się jedyną strategią przetrwania.
Kotlowitz opowiada historię epidemii przemocy i równie wielkiej epidemii strachu. Rozmawia z młodymi członkami gangów, byłymi więźniami, policjantami, aktywistami i matkami w żałobie. Prowadzi nas przez świat, w którym czas wyznaczają lata odsiadki i liczba odniesionych ran, a wszystkich bohaterów łączy cicha nadzieja na lepsze jutro. „Amerykańskie lato” to hołd złożony ofiarom ulicznej przemocy i wyznanie miłości miastu targanemu bólem i bezprawiem. (z noty wydawcy)
? Bashobora. Człowiek, który wskrzesza zmarłych
Marek Kęskrawiec
Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, 2021
58 tysięcy – tyle ludzi w 2013 roku wypełniło po brzegi Stadion Narodowy w Warszawie, by modlić się wraz z ojcem Johnem Baptistą Bashoborą. To nie był odosobniony przypadek, na spotkania, którym przewodniczy od lat przyjeżdżają tłumy. Jak to się stało, że wśród polskich katolików furorę zrobił ksiądz z Ugandy, o którym na zachodzie Europy mało kto słyszał? // Podobno Bóg otacza go niezwykłą opieką, a w jego życiu od małego dzieją się cuda. Podobno rozumie język aniołów i potrafi przetłumaczyć, co mówią używający go ludzie. Podobno potrafi przywrócić do życia zmarłych. Podobno uzdrawia setki chorych. Podobno są to potwierdzone medycznie przypadki. // Co z tego jest prawdą? Kim jest tajemniczy ksiądz o niespotykanych umiejętnościach? Czy w obecnych czasach rzeczywiście dzieją się rzeczy wymykające się naszemu rozumowi? Dziennikarskie śledztwo Marka Kęskrawca otwiera drzwi do zupełnie innego świata. (z noty wydawcy).
? Chiny bez wzajemności
Grzegorz Kapla
[wydawnictwo:] Burda Media Polska, 2021
? Cyrk polski
Dawid Krawczyk
Wydawnictwo Czarne, 2021
Od Stalowej Woli po Słupsk: Dawid Krawczyk podąża śladem trzech kampanii wyborczych, by odkryć, jak wygląda prawdziwa rozpolitykowana Polska. Zjada kilogramy grillowanej kiełbasy, zapija je słodkimi napojami sokopodobnymi, jednym uchem słucha polityków, a drugim chwyta, co mówią ludzie w kolejkach do grilla, na wiejskich dożynkach, w eleganckich salach konferencyjnych. Obserwuje też tych, których omijają światła reflektorów, a bez których nie byłoby kampanii – sztabowców, szefów biur prasowych, ochroniarzy. Rozmawia z dziennikarzami. // Jednak sielska atmosfera festynu skrywa głęboki mrok. Aby wygrać wybory, trzeba wskazać wroga, trzeba kogoś napiętnować i kogoś upodlić. Cynizm polityków trafia na podatny grunt powszechnych uprzedzeń. To historia, która dzieje się na naszych oczach. (z noty wydawcy).
? Czerwony śnieg na Etnie
Jarosław Mikołajewski, Paweł Smoleński
Wydawnictwo Czarne, 2021
Leonardo Sciascia nie mylił się, pisząc, że „Sycylia jest metaforą”. Bo jak inaczej mówić o miejscu uwodzącym różnorodnością odziedziczoną po wszystkich, którzy w ciągu wieków żeglowali przez Morze Śródziemne? W sycylijskich krajobrazach i miasteczkach jak w zwierciadle odbija się skomplikowana historia wyspy, a kontrasty nie dają o sobie zapomnieć: Wschód i Zachód, turyści i uchodźcy, mafia i praworządność, historia i nowoczesność. // Jarosław Mikołajewski i Paweł Smoleński, „jeden z Rzymu, drugi z Krymu”, zabierają nas w wyjątkową podróż po Sycylii. Spotkanie poetyckie w więzieniu, gwarny targ rybny, stare świątynie, wyludnione centra miasteczek, dzielnice imigrantów – to tylko kilka z licznych przystanków na trasie tej niezwykłej wyprawy. // Czerwony śnieg na Etnie to pełna głębokiego humanizmu opowieść o złożonej naturze sycylijskiego świata i sycylijskiej duszy – opowieść, w której poetycka czułość Mikołajewskiego i reporterska wnikliwość Smoleńskiego współtworzą barwny portret wyspiarskiej rzeczywistości. (z noty wydawcy).
? Dryfując do Betlejem
Joan Didion
Wydawnictwo Cyranka, 2021
Joan Didion – jeden z najdonioślejszych głosów literackich ostatnich dekad. Napisała pięć powieści i dziewięć książek nonfiction. Za swoją twórczość otrzymała liczne nagrody, w tym National Book Award. // „Dryfując do Betlejem” to zbiór reportaży o Ameryce lat sześćdziesiątych. Książka, która dla wielu pokoleń pisarek i artystek stała się punktem odniesienia i nadal nim pozostaje. Didion pisze o kontrkulturze, San Francisco, narkotykach, morderstwach, maoistach z Kalifornii, zgniliźnie Hollywood, naiwniakach bez grosza, ospałej klasie średniej, miłości i Dolinie Śmierci... O epoce przełomu. (z noty wydawcy).
? Polski e-sport
Karol Kopańko
[wydawnictwo:] Znak Horyzont, 2021
Oto pierwsza książka o polskim e-sporcie i jego szalonej historii. Zaskakującej i dziejącej się tuż obok. O ludziach, którzy musieli zmagać się z brakiem akceptacji w szkole, wytykaniem przy rodzinnym stole i przestrzeganiem przed marnowaniem życia na gry. To opowieść o sile ich charakteru, która zabierze cię nie tylko na najbardziej znaną e-sportową arenę – katowicki Spodek, ale również do powiatowych kawiarenek końcówki XX wieku i do małych gralni, gdzie w bólach rodziły się talenty, które w przyszłości miały sięgnąć po najwyższe laury. // Dziś do obserwowania cyfrowej rywalizacji każdego dnia siadają miliony fanów. To, co kiedyś było fanaberią kilku nerdów zamkniętych w piwnicy, obecnie trafia na czołówki gazet. Przed e-sportem świetlana przyszłość, a przed tobą nieopowiadane nigdy wcześniej historie polskich mistrzów. (z noty wydawcy)
? Kaputt
Curzio Malaparte
Wydawnictwo W.A.B., 2021
„Kaputt” Malapartego to książka reportażowa opisująca okrucieństwo drugiej wojny światowej i w sposób panoramiczny obrazująca chylącą się ku upadkowi, stającą się „stosem gruzów i odpadków” Europę. Autor, w trakcie wojny korespondent wojenny dziennika „Corriere della Sera”, podróżuje po ogarniętych wojną Bałkanach, ziemiach okupowanej Polski, ZSRR, a później także Finlandii, z brutalną szczegółowością opisując swoje obserwacje. Relacjonuje m.in. kolację na Wawelu, w jakiej uczestniczył zaproszony przez Hansa Franka, czy zwiedzanie getta warszawskiego w towarzystwie niemieckiego boksera Maxa Schmelinga. // Jedna z najważniejszych książek o II wojnie światowej i absolutna klasyka światowego reportażu. (z noty wydawcy).
? Łukaszenka. Niedoszły car Rosji
Andrzej Brzeziecki, Małgorzata Nocuń
Wydawnictwo Czarne, 2021
Aleksander Łukaszenka wygrywa druzgocącą przewagą każde wybory na Białorusi. Zdarzyło mu się nawet przyznać, że jedne sfałszował, ale… na swoją niekorzyść. To człowiek, który ma absolutną władzę. Jego przeciwnicy polityczni znikają w niewyjaśnionych okolicznościach, media publiczne są pod jego pełną kontrolą, a OMON na jego polecenie znęca się w więzieniach nad nieposłusznymi obywatelami. // Małgorzata Nocuń i Andrzej Brzeziecki przedstawiają biografię tego „białoruskiego cara” – od biednego wiejskiego chłopca, który pnie się po szczeblach politycznej kariery, do prezydenta, który po dwudziestu pięciu latach urzędowania słyszy od tłumu na ulicach Mińska: „Odejdź!”. Skrupulatnie analizują także relacje Białorusi z Rosją i z Polską, opowiadają o Galinie Rodionowej – żonie Łukaszenki, od lat żyjącej w wiosce, do której nikt nie ma dostępu, i przyglądają się białoruskiemu społeczeństwu – pełnemu sprzeczności, ale też energii pchającej go do zmiany, która kiedyś wydawała się niemożliwa. (z noty wydawcy).
? Miła robótka. Polskie świerszczyki,
harlekiny i porno z satelity
Ewa Stusińska
Wydawnictwo Czarne, 2021
Gdy z początkiem lat dziewięćdziesiątych szeroko otwarły się w Polsce wrota kapitalizmu, do szarej rzeczywistości wdarła się zachodnia frywolność i kolorowa obietnica seksualnego spełnienia. Zniknęła cenzura, lecz nikt nie wyjaśnił, co wolno, a czego nie wypada, ani gdzie przebiega granica między erotyką a pornografią. // VHS-y, sekstelefony, erotyczne anonse. Pornoimperia i pierwsze sex-shopy. Choć nowych form przeżywania seksualności pojawiło się wiele, doświadczenie całego pokolenia nie wystarczyło, by filmy, zdjęcia i literatura porno stały się jawną częścią polskiej kultury. Zabrakło odwagi, byśmy jako społeczeństwo przyznali, że pornografia jest elementem naszego życia. A jednak bawiliśmy się dobrze. // „Miła robótka” Ewy Stusińskiej to nietuzinkowa kronika czasów przełomu. Czasów, gdy pod ladą każdej wypożyczalni ukrywano segregator pełen wytartych okładek filmów porno, w słuchawce po wykręceniu 0-700 kusiły ponętne głosy, w domach kultury przy ptysiu i paluszkach organizowano pokazy erotyków, a pozornie niewinne „pani pozna pana” wyczytane w dziale ogłoszeń było zaproszeniem do eksploracji nowych obszarów seksualnej wolności. (z noty wydawcy).
? Nadeszło jutro. Jak pandemia zmienia Europę
Iwan Krastew
Wydawnictwo Krytyka Polityczna, 2021
Iwan Krastew w swojej książce rysuje obraz zmian, które w naszym życiu wprowadza epidemia COVID-19 i stawia pytania o świat, jaki wyłoni się po epidemii. Bez dwóch zdań, epidemia COCID-19 to bezprecedensowy eksperyment, w którym wszyscy uczestniczymy, i nie pozostanie on bez śladu na naszym życiu. // Czy da się utrzymać zglobalizowany porządek rzeczy, do którego przywykliśmy przez ostatnie dwadzieścia lat? Co się stanie z demokracją i jaka przyszłość czeka Unię Europejską? // Jeden z najciekawszych europejskich intelektualistów posiłkuje się tu nie tylko rozpoznaniami politologów, socjologów i historyków, ale korzysta też obficie z literatury popularnej, a jego opowieść o epidemii czyta się wybornie. (z noty wydawcy).
? Pod presją. Co mówią o Zagładzie ci,
którym odbieramy głos
Tomasz Żukowski
[wydawnictwo:] Wielka Litera, 2021
W Polsce trudno swobodnie mówić o Zagładzie, choć wszystko, czego dowiedzieliśmy się przez ostatnie dwadzieścia lat, zmusza do pytań o rolę Polaków w eksterminacji. Żukowski wydobywa niepisane reguły opowiadania o wojnie i Holocauście, pokazuje czego dotyczą i jak się je egzekwuje. Co myślą o nich ci, którzy je widzą, i jak radzą sobie z nimi ci, którzy chcieliby je obejść. Co udaje się powiedzieć pod presją. Borykali się z nią wszyscy – po jednej i po drugiej stronie muru. W książce można przeczytać o autorach znanych – Baczyński, Miłosz, Broniewski, Rudnicki, Szymborska, Różewicz – ale i takich jak Władysław Szlengel czy Calek Perechodnik, których dopiero odkrywamy. Historie ich zmagań z tematem mogą stać się dla nas impulsem do refleksji i zmiany. Bo jeśli chcemy coś zmienić i skierować nasze spory o wojnę na racjonalne tory, najpierw powinniśmy zrozumieć, co się właściwie dzieje z naszą opowieścią o przeszłości. (z noty wydawcy).
? Pogrzebana. Życie, śmierć
i rewolucja w Egipcie
Peter Hessler
Wydawnictwo Czarne, 2021
Co łączy profesora z Cambridge, prowadzącego wykopaliska w Egipcie, i niepiśmiennego śmieciarza? Całkiem sporo. Obaj na podstawie swoich znalezisk potrafią powiedzieć bardzo wiele o życiu i zwyczajach mieszkańców Egiptu. I okazuje się, że przez ostatnie kilka tysięcy lat ten kraj nie zmienił się wcale tak bardzo, jak można by się spodziewać. // Peter Hessler, wieloletni korespondent „New Yorkera” w Chinach, w 2011 roku przeprowadza się z żoną i córkami do Kairu. Nie spodziewa się silnych emocji w tym leniwym mieście, tymczasem trafia w sam środek rewolucji. Żeby lepiej odnaleźć się w otaczającym go chaosie, uczy się języka i nawiązuje przyjaźnie – ze śmieciarzem Sajjidem i jego rodziną, ze sfrustrowanym egipską polityką lektorem arabskiego, z tłumaczem gejem, który boryka się z policyjnymi szykanami, i z drobnymi chińskimi przedsiębiorcami handlującymi damską bielizną (ich spojrzenie na Egipt ożywczo kontrastuje z obiegowymi opiniami formułowanymi na Zachodzie). // To od nich, a nie od polityków, działaczy czy lokalnych przywódców, z którymi przeprowadza wywiady, dowiaduje się najwięcej i to oni będą w tym reportażu naszymi przewodnikami po arabskiej wiośnie i po kraju faraonów. (z noty wydawcy).
? Samotny jak Szwed?
Katarzyna Tubylewicz
[wydawnictwo:] Wielka Litera, 2021
Zbiór reportaży, esejów i rozmów na temat samotności w wydaniu szwedzkim. Tubylewicz i jej bohaterowie zastanawiają się nad tym, czym samotność jest, czym bywa, co nas w niej przeraża, a co cieszy, dlaczego za nią tęsknimy, dlaczego przed nią uciekamy, jak nas zmienia, jakie stawia przed nami wyzwania. Wiele tu subiektywnych głosów i perspektyw, pełna uniwersalność i kopalnia wiedzy o różnicach kulturowych. Jednocześnie „Samotny jak Szwed?” to kolejna odkrywcza książka o naszych sąsiadach zza Bałtyku. Dla Tubylewicz Szwecja to lustro, w którym przegląda Polskę i siebie samą, a o Szwecji mówi się, że jest rajem dla samotników. Czy to prawda? // Autorka opowiada o szwedzkich singlach, rodzinach i indywidualizmie, a także o szwedzkiej duchowości, która realizuje się najlepiej w samotności na łonie natury. Wraz ze swoimi rozmówcami dochodzi do tego, że to introwertykom łatwiej jest odnaleźć życiowe zadowolenie, zastanawia się, czym jest samotność publicystki walczącej o subiektywizm w spolaryzowanej rzeczywistości, i nad tym, dlaczego nie chroni anorektyczek przed samotnością w tłumie wszechobecna tolerancja. W „Samotny jak Szwed?” jest miejsce dla samotności Pippi Langstrump i poety-noblisty, któremu nagle zabrakło słów. // Autorka opowiada nie tylko o licznych różnych spojrzeniach na temat samotności, ale także o swoich podróżach w poszukiwaniu krajobrazów samotności. Poetyckim i pięknym wizualnie uzupełnieniem tej historii są nastrojowe zdjęcia jej syna Daniela Tubylewicza z tak malowniczych miejsc jak Farö, Gotlandia, Österlen i Bohuslän. (z noty wydawcy).
? Seriale. Do następnego odcinka
Katarzyna Czajka-Kominiarczuk
Wydawnictwo W.A.B., 2021
Wszyscy oglądamy seriale, czas przyjrzeć się im z bliska. Kim jest showrunner i co to jest bottle episode? Czym różni się sitcom od proceduralu i serialu analogowego? Co robi się, gdy aktor grający główną rolę złamie nogę? Seriale stały się jednym z najważniejszych elementów współczesnej kultury. Nawet Olga Tokarczuk w swoim przemówieniu noblowskim wspomniała o serialowej narracji. Bo bez niej trudno zrozumieć współczesnego człowieka. O tym niesłychanie ciekawym zjawisku kulturowym oraz o fascynujących kulisach serialowych produkcji opowie autorka bloga Zwierz Popkulturalny. (z noty wydawcy)
? Szalone, złe i smutne.
Kobiety i psychiatrzy
Lisa Appignanesi
Wydawnictwo Marginesy, 2021
Opowieść o narzucanych kobietom normach, o podwójnych standardach i kategoriach zbyt ciasnych, by pomieścić ludzkie życie. // Histeria, szaleństwo laktacyjne, kobiece sprawy... W XIX wieku zaburzenia psychiczne kobiet wzbudzały w lekarzach (mężczyznach) niepokój, który często przeradzał się w lekceważenie. Jeszcze nie tak dawno dręczone przez własne umysły pacjentki mogły liczyć na zakucie w kaftan, kąpiele lecznicze albo wizytę egzorcysty. // Lisa Appignanesi pokazuje, jak upowszechnienie znajomości objawów nieuchronnie przyczynia się do zwiększenia ilości przypadków danej choroby i jak łatwo w pułapkę „modnej” diagnozy może wpaść nawet najbardziej doświadczony psycholog czy psychiatra. W samym centrum opowieści umieszcza kobiety, których życie i emocje z czasem coraz częściej stawały się przedmiotem badań lekarzy. Pojawiają się one zarówno jako pacjentki – choćby Sylvia Plath i Virginia Woolf, latami dręczone przez nawracającą depresję, czy Zelda Fitzgerald i Marilyn Monroe, stopniowo pokonywane przez własne uzależnienia – jak i terapeutki, z Anną Freud oraz Melanie Klein na czele. // Wszystko to pozwala szerzej spojrzeć nie tylko na ogólne zagadnienie zdrowia psychicznego na przestrzeni wieków, ale także – a może przede wszystkim – na rolę i miejsce kobiet w całym tym szaleństwie. (z noty wydawcy).
? Szwajcaria. Podróż przez raj wymyślony
Agnieszka Kamińska
Wydawnictwo Poznańskie, 2021
Etykieta światowej prymuski przylgnęła do Szwajcarii niczym przekonanie, że po alpejskich łąkach naprawdę hasają fioletowe krowy. Tu bez obaw można zostawić na ulicy niezapięty rower czy napić się wody prosto z ulicznej fontanny. Kiedyś „szwajcarskość” reklamowała produkty wysokiej jakości, dziś to zbiór walorów, takich jak punktualność, innowacyjność czy bezpieczeństwo. Ilość pozytywnych skojarzeń, jakie budzi Szwajcaria, nie dziwi, lecz warto je zweryfikować. // Autorka przemierza alpejskie szlaki, trasy kolejowe oraz wybrukowane uliczki helweckich miast. Odkrywa przed nami ten raj wymyślony; państwo, którego nie ma, choć według legendy zaczęło się... na łące. (z noty wydawcy).
? W hołdzie Katalonii
George Orwell
[wydawnictwo:] Vis-a-Vis Etiuda, 2021
Swoje doświadczenia z czasów wojny domowej w Hiszpanii George Orwell (autor „Roku 1984” i „Folwarku zwierzęcego”) opisał w doskonałej reporterskiej ale i głęboko socjologiczno-filozoficznej książce W hołdzie Katalonii. I prawdopodobnie gdyby nie to wstrząsające hiszpańskie doświadczenie nigdy nie powstałyby jego najbardziej znane dzieła. Młody idealista George Orwell jedzie do Hiszpanii jako ochotnik wysłany przez Independent Labour Partii i walczy w oddziałach POUM (Robotniczej Partii Zjednoczenia Marksistowskiego), organizacji zbliżonej do anarchistów. Wkrótce jednak przekonuje się, że walczy nie tylko z faszystami, z frankistami. Okazuje się, że zagrożenie czai się po (pozornie) tej samej, lewej stronie barykady. Tym zagrożeniem są staliniści, konkretniej nawet NKWD i GRU. I to oni zwalczają rewolucję równie zacięcie jak wojska Franco! To doświadczenie – pozostawiło trwały ślad w życiu i twórczości autora najważniejszych antyutopii XX wieku. Zatem W hołdzie Katalonii to lektura obowiązkowa dla każdego (nie tylko dla wielbicieli Orwella)) kto chce poznać naturę reżimów totalitarnych i coś zrozumieć z polityki, także jak najbardziej współczesnej. (z noty wydawcy).
? Wracam z epoki kamiennej
Heinrich Harrer
Wydawnictwo Stapis, 2015
Napisana w latach 60. książka „Wracam z epoki kamiennej” jest relacją z podróży do jednego z najdzikszych zakątków świata, który w tamtym okresie był nieomal nieznany. Opowiada o uznawanej za zaginioną wyprawie na Piramidę Carstensz (Nowa Gwinea). Wraz z Harrerem w wyprawie wzięli udział: wspinacz skalny Russel Kippax oraz holenderski oficer Albert Huizenga. Na szczyt dotarli 13 lutego 1962 r. drogą prowadzącą przez ścianę północną i górną część grani zachodniej, uważaną obecnie za standardową. Obecnie na szczyt Piramidy Carstensz wiedzie ponad dziesięć dróg i różnych ich wariantów, najczęściej wybierana jest ta klasyczna, śladami Harrera. Autor „Siedmiu lat w Tybecie” podczas tej wyprawy dwa razy nieomal stracił życie, w tym raz spadając z dwudziestometrowego wodospadu. Większe jednak wrażenie niż sama góra i otarcie się o śmierć wywarła na nim dżungla i pierwotne ludy ją zamieszkujące... (z noty wydawcy).
? Zatyrani. Reportaż o najgorzej
płatnych pracach
James Bloodworth
[wydawnictwo:] Prószyński Media, 2021
Mniej więcej jeden na dwudziestu mieszkańców Wielkiej Brytanii utrzymuje się dziś z pracy za minimalną stawkę. Wielu spośród nich to rodowici Brytyjczycy, jednak coraz więcej osób wykonujących najgorzej płatne zajęcia to imigranci. Autor książki wyrusza w podróż, by poznać świat ludzi żyjących na skraju społeczeństwa, opisać zmiany, jakie obecnie zachodzą nie tylko w naturze pracy, ale i w naturze Wielkiej Brytanii. Podróżuje, nie czyniąc żadnych wstępnych założeń i nie wiedząc, w jaki sposób spędzony w ten sposób czas zmieni jego własne życie. A zmieni je na pewno, bo to czego jest świadkiem, wydaje się zupełnie szokujące, biorąc pod uwagę, że mówimy o jednym z najbardziej rozwiniętych i najbogatszych krajów świata. Opisywany przez autora obraz stawia czytelników przed niezliczonymi pytaniami, dotyczącymi polityki, brytyjskiego społeczeństwa, a przede wszystkim tego, dlaczego tak wielu ludzi wciąż wyznaje stary wiktoriański pogląd, że biedni ludzie są biedni z własnej winy i muszą być albo głupi, albo niemoralni. (z noty wydawcy).
MARZEC 2021? Coraz ciemniej. Ekstremiści w sieci
Julia Ebner
Wydawnictwo Polityka, 2021
Wzbiera fala antyliberalnego radykalizmu. Olbrzymią rolę odgrywa w tym Internet jako narzędzie komunikacji wszelkiego rodzaju ekstremistów, którzy kwestionują porządek społeczny oparty na prawach człowieka i świeckich formach państwowości. Julia Ebner jest analityczką w londyńskim Instytucie Dialogu Strategicznego, gdzie zawodowo śledzi internetowe strony i akcje rozmaitych grup ekstremistycznych. Postanowiła jednak wejść głębiej w „ciemną sieć”. Po to by lepiej rozpoznać sposoby działania przeciwnika. W tej niebezpiecznej wędrówce przez świat wirtualny, ale i w tak zwanym realu, Ebner stworzyła kilka różnych tożsamości, dzięki którym przenika do kilkunastu grup i organizacji, od skrajnie prawicowej Generacji Tożsamości, przez antyfeministyczne Tradycyjne Żony, po islamskie Oblubienice Dżihadu. Po pokonaniu bariery rekrutacji na zakodowanych kanałach uczy się hakerskich sztuczek i manipulowania mediami, słucha porad, jak być posłuszną żoną. Czasem jej aktywność wykracza poza sieciowe czaty. W Wiedniu śledzi wybory do austriackiego parlamentu w towarzystwie jednego z liderów Generation Identity, w Londynie dyskutuje o przyszłości brytyjskiej odnogi tej organizacji, w niemieckim Ostritz bierze udział w festiwalu muzycznym neonazistów „Tarcza i Miecz”. Bywa demaskowana, szantażowana i zwalniana z organizacji za niesubordynację.
„Coraz ciemniej” Julii Ebner pokazuje sprawność ekstremistów w informacyjnej walce o umysły i serca ludzi epoki Internetu. Obnaża mechanizmy typowania, rekrutacji, weryfikacji i socjalizacji nowych członków grupy. Stawia pytania o źródła rosnącej popularności radykałów i możliwość skutecznego oporu nie tylko w cyfrowym świecie. Stawka jest wysoka. (z noty wydawcy)
? Harald. Czterdzieści lat na Spitsbergenie
Birger Amundsen
Wydawnictwo Czarne, 2021
Trzydziestosiedmioletni Harald Soleim trafił na Svalbard w 1977 roku. Choć planował zostać tam jedynie rok, by potem ruszyć na podbój Ameryki Południowej, Kapp Wijk stało się jego domem na kolejne czterdzieści lat. // „Wysoki, blady, energiczny mężczyzna. Miał brodę, ale bardziej niż trapera przypominał rabina”. Żył tak, jak zawsze pragnął, i tak jak jego zdaniem żyć było trzeba. Znany ze swojego uporu i nieprzejednania, zyskał sławę na całym Svalbardzie. Lata spędzone w samotności zahartowały go i uczyniły jeszcze bardziej nieustępliwym. Samotnik w noce polarne, latem – dusza towarzystwa. W swojej traperskiej chatce gościł agentów KGB, norweską królową i światowej sławy pianistę. Ma trudny charakter, ale jak mało kto zjednuje sobie ludzi. // Norweski pisarz i dziennikarz Birger Amundsen, wieloletni powiernik Haralda, rysuje portret nietuzinkowego człowieka, który wybrał najdalszą Północ na swój dom. Z życzliwym dystansem opowiada historię Soleima, awanturnika, samotnika, a przede wszystkim oddanego przyjaciela. Człowieka pogodzonego z upływającym czasem i śmiercią. Bo jak mówi sam bohater książki: „Jestem już stary, swoje przeżyłem, więc to dla mnie żadna tragedia”. (z noty wydawcy) 
? Kurs na ulicę Szczęśliwą
Gardocki Bartosz
[wydawnictwo:] Fundacja Instytut Reportażu (Dowody na Istnienie), 2020
? Mój mąż Żyd. Historie Polek w Izraelu
Sylwia Borowska
Wydawnictwo Pascal, 2018
Nie zrozumiesz, czym jest istniejące od 70 lat państwo Izrael, dopóki nie zakochasz się w mężczyźnie stamtąd. Tylko silne uczucie pozwoli wam przetrwać. Jego rodzina uszanuje ten wybór, ale zawsze będziesz gojką, a wasze dzieci nie będą Żydami. Przerwiesz łańcuch, którego ogniwa z takim mozołem dokładane są jedno za drugim od stuleci. // Ta książka to niezwykłe historie Polek, które poślubiły Izraelczyków i zamieszkały w Izraelu. Na urodzonego tam Żyda mówi się sabra (owoc opuncji). One rozgryzły go i poznały jego słodko-cierpki smak. (z noty wydawcy)
? Nieboskie stworzenia. Jak Kościół wyklucza
Dorota Sumińska, Tomasz Jaeschke, Irena A. Stanisławska
Wydawnictwo Krytyka Polityczna, 2019
Z Dorotą Sumińską, najsłynniejszą polską doktor weterynarii i Animalpastorem Tomaszem Jaeschke, duszpasterzem ludzi i zwierząt, rozmawia Irena A. Stanisławska. // „Nieboskie stworzenia. Jak Kościół wyklucza” to inspirująca rozmowa o Kościele, zwierzętach, ekologii, kobietach i braku wspólnego języka, ale też zaproszenie do dyskusji. Czy Kościół będzie gotowy ją podjąć? (z noty wydawcy)
? Nienawiść sp. z o.o. Jak dzisiejsze media
każą nam gardzić sobą nawzajem
Matt Taibbi
Wydawnictwo Czarne, 2020
Czym różni się dziennikarz popierający republikanów od tego, który stawia na demokratów? Co łączy konserwatywną sieć FOX z uchodzącą za postępową MSNBC? I czy na pewno media powinny budować kapitał na wzajemnej niechęci? Przed Państwem gorzki i pełen ironii audyt wielkiej korporacji Nienawiść sp. z o.o. // Nagradzany amerykański reporter Matt Taibbi bezlitośnie rozprawia się z dziennikarskim bałaganem w USA i wnikliwie analizuje typy politycznej ortodoksji, które tylko pozornie się od siebie różnią. Dostaje się wszystkim po równo – bo jak inaczej traktować działania mediów, w których „różnorodność intelektualna” rozumiana jest jako „po jednym reprezentancie z każdej partii”, nieuprzejmość stała się wymogiem, a dziennikarze porzucili zawodową bezstronność na rzecz politycznych agitacji. (z noty wydawcy)
? Obumarła. Ból, słabość, śmiertelność, medycyna,
sztuka, czas, sny, dane, wyczerpanie, rak i opieka
Anne Boyer
Wydawnictwo Czarne, 2021
Choroba nigdy nie jest neutralna, leczenie nigdy nie jest wolne od ideologii, a śmiertelność od polityki – pisze Anne Boyer. „Obumarła” to próba znalezienia języka opisującego doświadczenie chorowania, to głęboki dialog z intelektualistami, którzy opisywali własną chorobę – Eliuszem Arystydesem, Johnem Donne’em, Virginią Woolf czy Susan Sontag. Boyer analizuje, kim staje się – czy też przestaje być – człowiek chory, i sugeruje, że rak może być wyzwoleniem, może stanowić prostą instrukcję życia, która sprowadza się do jednego: „przetrwać”. To intymny dziennik zmagań z nowotworem, pisany w fatalnym samopoczuciu i z żądzą prawdziwego doświadczenia, gęsty esej mocno osadzony w mitologii, popkulturze i feminizmie. To także bezlitosna krytyka neoliberalnej służby zdrowia, „kultury różowej wstążki” i medialnego faworyzowania tych, które „ocalały” dzięki właściwemu zarządzaniu samą sobą i swoją chorobą. // „Pieprzyć szkodliwą kancerogenosferę rasistowskiego kapitalistycznego patriarchatu!” – krzyczy autorka i bohaterka tego niepokojącego traktatu o chorowaniu, który staje się hołdem złożonym epokowemu dziełu Susan Sontag. I spektakularną próbą stworzenia autentycznego języka chorego ciała. (z noty wydawcy)
? Offline
Mark Boyle
Wydawnictwo Mova, 2020
„Była godzina dwudziesta trzecia, kiedy po raz ostatni sprawdziłem pocztę i wyłączyłem telefon, licząc na to, że robię to na zawsze”. // Mark Boyle, znany na świecie jako „człowiek bez pieniędzy”, opisuje swoje życie bez technologii, rządzone rytmami pór roku, na tle krajobrazu dalekiego od miejskiego zgiełku. W swojej książce dzieli się wnioskami, które skłoniły go do „powrotu do korzeni”, oraz osobistą podróżą w poszukiwaniu sensu życia i pielęgnowaniem człowieczeństwa bez udziału urządzeń elektronicznych. // Jego pełna otwartości, podszyta poczuciem humoru opowieść skłania do refleksji: czy jestem w stanie przełączyć się na stałe na tryb offline? Czy poczucie wygody zatraca we mnie radość z codziennych czynności? Jakie działania mogę podjąć, aby bliżej połączyć się ze światem i otaczającymi mnie ludźmi? (z noty wydawcy)
? Początek końca? Rozmowy o lodzie
i zmianie klimatu
Julita Mańczak, Jakub Małecki
[wydawnictwo:] Znak Literanova, 2021
Potrafią śpiewać nocą. Są nawet na Marsie. Skrywają prastare bakterie i wirusy z czasów, gdy po Ziemi chodziły mamuty. Lodowce – to od nich zależy nie tylko przyszłość Ziemi, ale także nasza codzienność. // Jedyny taki reportaż o lodzie i zmianie klimatu, który odpowiada na pytania nawet najbardziej zaciekłych geeków klimatycznych. // Dr Jakub Małecki, glacjolog pracujący na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i autor bloga Glacjoblogia, podczas wspólnej wyprawy za koło podbiegunowe rozmawia z publicystką Julitą Mańczak o swojej pasji. Na Spitsbergen regularnie przyciąga go hipnotyzujące piękno lodowców. Tam bada życie i zdrowie lodowych gigantów. // Opowieści jego i innych kluczowych ekspertów w dziedzinie klimatu obrazują złożoność lodowcowego świata i prawdę na temat przyszłości planety. Piotr Pustelnik zdradza powody, dla których himalaiści już wkrótce mogą zostać na zawsze odcięci od niektórych szczytów. Jakie znaczenie dla ludzi mają lodowce w Karakorum, kosmiczny lód, wulkany na drugim końcu świata? Ten reportaż pozwala zrozumieć świat, w jakim żyjemy. (z noty wydawcy) 
? Pogranicze wszystkiego. Podróże po Wołyniu
Natalia Bryżko-Zapór
Wydawnictwo Czarne, 2021
? Polowanie na wiedźmy. Kronika kobiet
niepodporządkowanych
Kristen Sollee
[wydawnictwo:] Znak Koncept, 2021
Kristen Sollee opowiada, jak przez wieki nękano zielarki, akuszerki, szeptuchy, oskarżając je o czary, i jak po pokazowych procesach prowadzono je wprost na stosy. Opisy torturowania wiedźm wymyślnymi narzędziami, takimi jak maski z krucyfiksem, dyby wstydu, koła do łamania kości, dziś przyprawiają o dreszcze. Jednak między XV a XVII wiekiem praktyki te były powszechne i często poddawano im kobiety, które nie chciały ulec męskiej dominacji. // Autorka bada historię wiedźm, opisuje czarne msze odprawiane z użyciem krwi niewinnych, sabaty i praktyki czarownic, tłumaczy źródła mrocznych obrzędów. // To kronika prześladowań kobiet świadomych i niezależnych, na które za nieposłuszeństwo czekały gilotyna, stos lub kamień u szyi i głęboka woda. (z noty wydawcy)
? Sekrety Wrocławia. Część 2
Tamara Barriga
Dom Wydawniczy Księży Młyn, 2019
Podróż rozpoczniemy na placu Solnym, przy majestatycznym pomniku Gebharda von Blüchera, symbolu dawnej potęgi. Stąd skierujemy się do apteki Pod Murzynem, gdzie oprócz medykamentów znajdziemy jeszcze… starożytną egipską mumię. Po tym niezwykłym spotkaniu możemy udać się na spacer do zacisznego Ogrodu Japońskiego lub na królewskie zakupy do jednego z eleganckich domów towarowych dawnego Breslau. Wielu z nich nie oszczędziła wojenna zawierucha, która niemal zmieniła miasto w cmentarzysko ruin. Okrucieństwo tamtych wydarzeń dobrze znał Stanisław Ryniak, pierwszy polski więzień obozu Auschwitz-Birkenau. Znali je także członkowie antyniemieckich organizacji „Zagra-lin” oraz „ Olimp”. Po chwili dziejowej zadumy pójdźmy zobaczyć architektoniczne cuda okresu PRL – tzw. Manhattan przy placu Grunwaldzkim i luksusowy niegdyś galeriowiec na ulicy Kołłątaja. Możemy zatrzymać się też przy fantastycznym budynku Solpolu, cudzie epoki po transformacji. (z noty wydawcy)
? Spokojnie, to tylko Rosja
Igor Sokołowski
Wydawnictwo Mg, 2020
Rosja to żywioł, stan umysłu i ducha, potęga pełna słabości, przekleństwo historyczne i szaleństwo w jednym. Ten kraj to ocean patologii, humoru, nieszczęścia, miłości i brudu, których żadne środki wyrazu nie opiszą w pełni. A jednak Rosja silnie uzależnia. Po prostu jest jak narkotyk. Chcąc ją poznać w całości, w pewnym sensie zdobyć i okiełznać, z góry jesteśmy skazani na porażkę. Ciężko jest oswoić chociaż ułamek, jakąś niewielką część tej potęgi. // W książce „Spokojnie. To tylko Rosja” autor pokazuje Rosję tak jak ją widzi współczesne pokolenie Polaków. Spogląda na nią oczyma chłopaka, który zna historię, ale nie jest nią osobiście obciążony. Potrafi być w stosunku do Rosji bezlitośnie krytyczny, ale też jest nią zafascynowany. (z noty wydawcy)
? Szalona miłość. Chcę takiego jak Putin
Barbara Włodarczyk
Wydawnictwo Literackie, 2021
Barbara Włodarczyk, doświadczona reporterka, wieloletnia korespondentka polskiej telewizji w Moskwie, nie boi się wyruszyć ani na daleką syberyjską prowincję, ani na salony oligarchów. Wie, z kim rozmawiać, kogo słuchać i jak zajrzeć za kulisy wydarzeń, aby oddać to, co myślą, czują i jak żyją Rosjanie oraz ich niepodzielny władca Władimir Putin. // Na swoich rozmówców i przewodników po dzisiejszej Rosji autorka wybiera zwykłych ludzi. Jest wśród nich sprzedawca figurek, kołchozowy kierowca czy szefowa fundacji. Pod pewnymi względami są przeciętni, a równocześnie charakterystyczni – reprezentują postawy i cechy mocno obecne w rosyjskim społeczeństwie. Barbara Włodarczyk dzieli się też osobistymi doświadczeniami, w tym relacją z bezpośredniego spotkania z Putinem. // Z jej fascynujących, lekkich i uwodzicielskich w formie reportaży wyłania się złożony obraz rosyjskiego społeczeństwa i rosyjskiej duszy. (z noty wydawcy)
? Wojna o szczepionki. Jak doktor Wakefield
oszukał świat
Brian Deer
Wydawnictwo Poznańskie, 2020
Najgłośniejszy reportaż śledczy ostatnich lat! // Gdy w 1998 roku doktor Andrew Wakefield opublikował w czasopiśmie naukowym „The Lancet” artykuł o związku szczepionki przeciwko śwince, różyczce i odrze z występowaniem u dzieci autyzmu, świat zawrzał. W wielu krajach pojawiły się ruchy antyszczepionkowe, których zwolennicy odmawiali szczepienia dzieci. Tak narodziła się jedna z najgłośniejszych kontrowersji medycznych naszych czasów. // Brian Deer, dziennikarz śledczy z „The Sunday Times”, przeprowadził wnikliwe śledztwo. Udowodnił Wakefieldowi fałszowanie badań medycznych i działanie na szkodę pacjentów. Odkrył też, że guru antyszczepionkowców za napisanie artykułu otrzymał ponad czterysta tysięcy dolarów od ludzi, którzy domagali się odszkodowań od koncernów farmaceutycznych. // „Wojna o szczepionki” to zapis tego czternastoletniego śledztwa. Niczym medyczny detektyw Deer wyciąga na światło dzienne manipulacje i wątpliwe powiązania Wakefielda, doktora bez pacjentów – ale za to z rzeszą zwolenników, którzy nadal widzą w nim bohatera, który podjął nierówną walkę z koncernami farmaceutycznymi. Po czyjej stronie jest prawda? (z noty wydawcy)